آیا از علمای اهل سنت هم کسی بوده است که به قبور صالحین متوسل شود؟
متاسفانه مخالفین به شیعه مشرک می‌گویند، چون شیعه متوسل به قبور می‌شود. در این نوشتار قصد داریم به بررسی این موضوع بپردازیم که آیا مدارکی وجود دارد که ثابت کند علمای اهل سنت هم متوسل به قبور می‌شدند؟ در صورتی که ثابت شود، پس در این صورت هم باید علمای اهل سنت هم مشرک باشند. اینک به چند نمونه از این نوع توسل اشاره می کنیم.
۱- سمعت الشافعی یقول انی لأتبرک بأبی حنیفه وأجیء إلى قبره فی کل یوم یعنی زائرا فإذا عرضت لی حاجه صلیت رکعتین وجئت إلى قبره وسألت الله تعالى الحاجه عنده فما تبعد عنی حتى تقضى. . شافعی می‌گفت: من هر مشکی برایم پیش می‌آید، در کنار قبر ابوحنیفه می‌آمدم و دو رکعت نماز می‌خواندم و…
تاریخ بغداد ، اسم المؤلف: أحمد بن علی أبو بکر الخطیب البغدادی الوفاه: ۴۶۳ ، دار النشر : دار الکتب العلمیه – بیروت – -تاریخ بغداد ج ۱ ص ۱۲۳
۲- وکان الشافعی یقول قبر موسى الکاظم التریاق المجرب. شافعی می‌گفت : قبر موسای کاظم نوشداروی مجرب است.
أمالی ابن سمعون ، اسم المؤلف: ابن سمعون، أبو الحسن محمد بن أحمد بن إسماعیل بن عنبس البغدادی (المتوفى: ۳۸۷هـ) الوفاه: ۳۸۷ ، دار النشر : أمالی ابن سمعون ج ۱ ص ۱۲۶
سیر أعلام النبلاء ، اسم المؤلف: محمد بن أحمد بن عثمان بن قایماز الذهبی أبو عبد الله الوفاه: ۷۴۸ ، دار النشر: مؤسسه الرساله – بیروت – ۱۴۱۳ ، الطبعه : التاسعه ، تحقیق : شعیب الأرناؤوط , محمد نعیم العرقسوسی…..سیر أعلام النبلاء ج ۹ ص ۳۴۳
۲- وما حلت بی شده فی وقت مقامى بطوس فزرت قبر على بن موسى الرضا صلوات الله على جده و علیه و دعوت الله إزالتها عنى إلا أستجیب لی وزالت عنى تلک الشده وهذا شیء جربته مرارا. و وقتی در طوس بودم هر شدتی که برایم می‌شد به زیارت قبر علی بن موسی صلوات الله علیه و علی جده می‌رفتم و دعا می‌کردم که برطرف شود که مستجاب می‌شد و این شدت از من می‌رفت واین امر را بارها انجام داده‌ام
الثقات ، اسم المؤلف: محمد بن حبان بن أحمد أبو حاتم التمیمی البستی الوفاه: ۳۵۴ ، دار النشر : دار الفکر – ۱۳۹۵ – ۱۹۷۵ ، الطبعه : الأولى ، تحقیق : السید شرف الدین أحمد–الثقات ج ۸ ص ۴۵۷
۳- از احوالات ابن خزیمه: «سمعت أبابکر محمد بن المؤمل بن الحسن بن عیسى یقول : خرجنا مع إمام أهل الحدیث أبى بکر بن خزیمه و عدیله أبى على الثقفى مع جماعه من مشایخنا و هم إذ ذاک متوافرون إلى زیاره قبر على بن موسى الرضى بطوس . قال : فرأیت من تعظیمه ـ یعنى : ابن خزیمه ـ لتلک البقعه ، و تواضعه لها و تضرعه عندها ما تحیرنا . روزی با پیشوای اهل حدیث ابوبکر بن خزیمه و ابو علی ثقفی و دیگر مشایخ خود به زیارت قبر علی بن موسی الرضا در طوس رفتیم. در حالی که آنها بسیار به زیارت قبر ایشان می‌رفتند. محمد بن مومل می‌گوید: احترام، بزرگداشت و تواضع ابن خزیمه نزد قبر و بقعه علی بن موسی الرضا همگی را شگفت زده کرد.
تهذیب التهذیب ، اسم المؤلف: أحمد بن علی بن حجر أبو الفضل العسقلانی الشافعی الوفاه: ۸۵۲ ، دار النشر : دار الفکر – بیروت – ۱۴۰۴ – ۱۹۸۴ ، الطبعه : الأولى….تهذیب التهذیب ج ۷ ص ۳۳۹
ابن خزیمه کیست؟
ابْنُ خُزَیْمَهَ مُحَمَّدُ بنُ إِسْحَاقَ بنِ خُزَیْمَهَ بنِ صَالِحِ بنِ بَکْرٍ السُّلَمِیُّ، الحَافِظُ، الحُجَّهُ، الفَقِیْهُ، شَیْخُ الإِسْلاَمِ، إِمَامُ الأَئِمَّهِ، أَبُو بَکْرٍ السُّلَمِیُّ النَّیْسَابُوْرِیُّ، الشَّافِعِیُّ، صَاحِبُ التَّصَانِیْفِ
سیر أعلام النبلاء ، اسم المؤلف: محمد بن أحمد بن عثمان بن قایماز الذهبی أبو عبد الله الوفاه: ۷۴۸ ، دار النشر : مؤسسه الرساله – بیروت – ۱۴۱۳ ، الطبعه : التاسعه ، تحقیق : شعیب الأرناؤوط , محمد نعیم العرقسوسی—- سیر أعلام النبلاء ج ۱۴ ص ۳۶۵۴
۴- ابن جوزی حنبلی می‌گوید: وکثر ضجیجی من مرضی، وعجزت عن طب نفسی، فلجأت إلى قبور الصالحین، وتوسلت فی صلاحی، فاجتذبنی لطف مولای إلى الخلوه على کراهه منی، ورد قلبی علی بعد نفور عنی، وأرانی عیب ما کنت أوثره. زمانی که از بیماری‌ام به فریاد آمدم و نتوانستم خودم را درمان کنم به قبر انسانهای صالح پناه بردم و برای اصلاح امورم متوسل شدم. پس در این حال لطف مولایم مرا به عزلت واداشت با آنکه آن را دوست نداشتم و قلبم بعد از نفرت به من بازگردانده شد و زشتی آن چیزی را که دوستش داشتم به من نمایاند
صید الخاطر ، اسم المؤلف: جمال الدین عبد الرحمن بن علی بن محمد الجوزی (المتوفى : ۵۹۷هـ) الوفاه: ۵۹۷ ، دار النشر : دارالکتب العلمیه-بیروت،لبنان–صید الخاطر ج ۱ ص ۷۸
۵- امام قاضی عیاض در کتابشان الشفاء با سلسله سندشان، گفتگوی معروف امام مالک را با منصور (خلیفه عباسی) نقل کرده می‌گویند: ناظرا أبو جعفر أمیر المؤمنین مالکا فی مسجد رسول الله صلى الله علیه وسلم فقال له مالک یا أمیرالمؤمنین لا ترفع صوتک فی هذا المسجد فإن الله تعالى أدب قوما فقال (لا ترفعوا أصواتکم فوق صوت النبی…) ومدح قوما فقال (إن الذین یغضون أصواتهم عند رسول الله…) و ذم قوما فقال (إن الذین ینادونک…) و إن حرمته میتا کحرمته حیا. فاستکان لها أبو جعفر و قال یا أبا عبدالله أستقبل القبله وأدعو أم أستقبل رسول الله صلى الله علیه وسلم ؟ فقال ولم تصرف وجهک عنه و هو وسیلتک و وسیله أبیک آدم علیه السلام إلى الله تعالى یوم القیامه ؟ بل استقبله واستشفع به فیشفعه الله قال الله تعالى (ولو أنهم إذ ظلموا أنفسهم…ابوجعفر (منصور خلیفه عباسی)در مسجد النبی با امام مالک به گفتگو برخواست. امام مالک به او تذکر داد که: ای امیر المومنین صدایت را دراین مسجد بلند مکن چرا که خداوند عده‌ای را تأدیب کرده است و فرموده است (صدای خود را بلندتر از صدای پیامبر نکنید…) وعده‌ای را مدح کرده است وگفته است(کسانی که صدای خود را در محضر پیامبر کوتاه می‌کنند…) وبعضی را نیز مذمت کرده است وفرموده (کسانی که با صدای بلند پیامبر را صدا می‌کنند…)و به درستی که حرمت پیامبر(صلی الله علیه وسلم) پس از وفات همچون حرمتش در زمان حیات است. ابوجعفر منصور، خلیفه عباسی، از امام مالک بن انس، پرسید: هنگام زیارت رو به قبله بایستم و دعا کنم یا رو به قبر پیامبر(صلی الله علیه وسلم)؟ امام مالک بن انس در پاسخ گفت: چرا چهره از او برمی‌گردانی؟ او وسیله تو و وسیله پدر تو آدم در روز رستاخیز است. رو به او کن و او را شفیع خود قرار بده. خدا شفاعت او را می‌پذیرد. خدا می‌فرماید: (اگر آنان به نفس خویشتن ستم کنند. نزد تو مىآمدند، و از خدا آمرزش مىخواستند، و فرستاده [ما نیز] براى آنان طلب آمرزش میکرد، حتماً خدا را بسیار توبه پذیر [و] مهرورز مییافتند). نساء/۶۴
ترتیب المدارک وتقریب المسالک لمعرفه أعلام مذهب مالک ، اسم المؤلف: أبو الفضل عیاض بن موسى الیحصبی الأندلسی الوفاه: ۵۴۴هـ ، دار النشر : دار الکتب العلمیه – بیروت / لبنان – ۱۴۱۸هـ – ۱۹۹۸م ، الطبعه : الاولى ، تحقیق : محمد سالم هاشم
ترتیب المدارک وتقریب المسالک ج ۱ ص ۱۱۴
منبع: پایگاه تخصصی فرق و ادیان
