نویسنده: زهرا مرادی
نام کتاب دینی و مورد احترام مسیحیان، در زبان انگلیسی "Bible" است که از ریشه‌ی یونانی "Bibbia" به معنای «کتاب‌ها» گرفته شده است. چراکه این کتاب، مجموعه ای از نوشته‌ها و کتب افراد متعدد در قرون مختلف است. بعدها مسیحیان عرب زبان، صفت «مقدس» را به این کتاب افزودند و نام آن را «کتاب مقدس» گذاشتند.
اما آیا به راستی این کتاب، دارای تقدّس است؟
باور عموم مسیحیان درباره‌ی ماهیت کتاب مقدس چنین است که تمامی جملات این کتاب، منتسب به خداست. گروهی[1] این انتساب را تنها به الهام در محتوا و نه در لفظ، تعبیر می‌کنند؛ و گروه دیگر[2] معتقدند حتی الفاظ نیز کلام خداست و خدا کلمه به کلمه به نویسندگان، وحی نموده است.
بنابراین، چه بر اساس دیدگاه گروه نخست که کتاب را الهامی تحت اللفظی از جانب خدا می‌دانند و چه بر مبنای اعتقاد گروه دوم که کلمه به کلمه‌ی آن را وحی می‌شمارند، از دید مسیحیان، این کتاب منتسب به خداوند است.
در ادامه به مستنداتی از آثار مسیحیان در باب جایگاه کتاب مقدس در مسیحیت می‌پردازیم.
در «عهد جدیدِ» کتاب مقدس چنین آمده است:
«تمامی کتب از الهام خدا است.»[3]
در کتاب «قاموس کتاب مقدس»، که از معتبرترین لغت نامه‌های شرح الفاظ کتاب مقدس است و توسط اندیشمند معروف مسیحی «جیمز هاکس» نوشته شده، چنین می‌خوانیم:
«علی الجمله کتاب مقدس کلیةً الهامی واحد از جانب خداست.»[4]
«گوردون لیندسی» در کتاب «چرا کتاب مقدّس کلام خداست؟» چنین می‌گوید:
«کتاب مقدّس را مردانی نوشته اند که روح القدس آنها را راهنمایی و رهبری فرموده است. نویسنده کتاب مقدّس فقط یک نفر نبوده بلکه خدا عده‌ی زیادی را به کار برده است تا کتاب مقدّس نوشته شود ولی با وجود این تمام قسمت‌های آن با یکدیگر مطابقت دارند و مکمّل یکدیگر می‌باشند.»[5]
کشیش «سارو خاچیکی»، معلم و مؤلف مشهور مسیحی نیز گفته است:
«کلیسای ما ایمان دارد که عهد عتیق و عهد جدید الهام شفاهی خدا و مکاشفه‌ی خدا به انسان بوده و مصون از خطا و قانون کامل الهی جهت ایمان و رفتار می‌باشند.»[6]
خلاصه آنکه:
«عموم مسیحیان برای كتاب مقدس اعتبار كامل و تامی را قائل‌اندو معتقدند كه كتاب مقدس به طور كامل و تحت‌اللفظی الهام گردیده و نفس خدا در آن دمیده شده است.»[7]
چه آن عده از مسیحیان که کتاب مقدس را الهام شده از جانب خدا و مورد تایید او می‌دانند و چه آن گروهی که پا را از این هم فراتر گذاشته اند و کلمه به کلمه‌ی آن را وحی خوانده‌اند، هیچ یک سند معتبری بر این مدعا ارائه نداده‌اند و سوالات بیشماری را بی پاسخ رها کرده‌اند. برخی از این سوالات، عبارتند از:
ماهیت این الهام چیست؟ تفاوت آن با وحی و توهّم چیست؟
چگونه می‌توان بین الهامات خدایی و شیطانی تمایز و تفکیک قائل شد؟
چگونه می‌توان گفته‌ی کسی را که ادعای الهام از سوی خدا داشته، باور نمود؟ راه اثبات این ادعا برای سایرین چیست؟
چگونه می‌توان قرن‌ها پس از نوشته شدن فقرات متعدد کتاب مقدس توسط نویسندگان مختلف و حتی بعضا ناشناس، به صداقت گفته‌ی ایشان و ملهم بودن کلام شان یقین داشت؟
آیا اگر نویسندگان کتاب مقدس بگویند «این کتاب، الهام از سوی خداست»، مدرکی موثق برای پذیرش این ادعا محسوب می‌گردد؟
چگونه و با چه مجوزی و توسط چه کسانی از میان صدها کتاب و اناجیل متعدد، تنها برخی مورد قبول و منتسب به خدا دانسته شده و سایرین، کذب نامیده شده‌اند؟
چرا دیگر خداوند پیام جدیدی برای انسان های این عصر نمی‌فرستد و باب الهام کلام خدا بسته شده؟
آیا از میان علما و بزرگان مسیحی کسی به آن درجه از خلوص و ایمان که نویسندگان کتاب مقدس رسیده بودند، نرسیده که بر او هم الهاماتی رخ دهد؟
در این نوشتار ثابت می‌کنیم کتابی که امروز، تحت عنوان «کتاب مقدس» در دست مسیحیان است، نمی‌تواند نوشته‌ی فرستادگان الهی و یا الهام از جانب روح القدس باشد.
این موضوع در بخش عهد عتیق با چهار دلیل زیر به سادگی اثبات می‌شود:
- دلیل نخست: وجود نسبت های ناروا و غیر معقول به خدا
- دلیل دوم: وجود نسبت های ناروا و غیر معقول به فرستادگان الهی
- دلیل سوم: وجود تناقض های متعدد
- نویسندگان عهد جدید چه کسانی هستند؟
و در بخش عهد جدید نیز هیچ مدرک و سند محکمه پسندی وجود ندارد تا نوشته های موجود را کلام وحی بدانیم. چراکه به تایید و اقرار همه‌ی مسیحیان تمامی بخش های عهد جدید، حتی اناجیل، سال‌ها پس از صعود عیسی مسیح و توسط افراد مختلفی که برخی از آنها حتی حضرت عیسی را ملاقات نکرده بودند، به رشته‌ی تحریر در آمده‌اند. علاقمندان می‌توانند به مقاله های "نویسندگان عهد جدید چه کسانی هستند؟" و "بررسی شواهد استناد اناجیل به نویسندگان" مراجعه فرمایند.
[1]- اکثر متکلمان کاتولیک، ارتودکس و پروتستان
[2]- اصلاح گرایانی همچون لوتر، کالون، و ملانشتون
[3]- کتاب مقدس، دوم تیموتائوس، باب 3، بند 16.
[4]- قاموس کتاب مقدّس؛ چاپ بیروت سال1928 ص 5، مقدمه.
[5]- چرا کتاب مقدّس کلام خداست؛ گوردون لیندسی، ترجمه ط- میکائیلیان، چاپ 1976، مقدمه.
[6]- کتاب مقدس را بهتر بشناسیم؛ کشیش ساروخاچیکی، انتشارات کلیسای جماعت ربّانی، ص3.
[7]- الهیات مسیحی؛ هنری تیسن، فصل هفتم، ص62.
