بسم الله الرحمن الرحیم

سواد زندگی

   

نویسنده: زهرا مرادی

   

دوره‌ی «سواد زندگی» با هدف ایجاد مهارت‌های ضروری در فرزندانمان برای داشتن یک زندگی سالم، شاد و موفق، توسط کارشناسان و مربیان خانه‌ی کودک و نوجوانِ بنیاد علمی فرهنگی محمد (ص) برای گروه سنّی 9 تا 12 سال تدوین گردیده است.

   

جلسه بیست و یکم: خدا آدم‌های صبور را بیشتر دوست دارد!

   

موضوع: صبر و تحمل در برابر سختی‌ها

   

چکیده‌ی درس: صبوری از نشانه‌های عاقل شدن است + بی تابی اوضاع را بهتر نمی‌کند + خدا با صابران است

   

محتوا:

ابتدای جلسه، مربی انیمیشن «زود از کوره در رفتن» را برای بچه‌ها به نمایش بگذارد:

   

انیمیشن زود از کوره در رفتن

پس از نمایش فیلم، مربی برای بچه‌ها توضیح می‌دهد که انیمیشنی که دیدند هم به صحبت‌های جلسه‌ی قبل که درباره‌ی دوری از عجله بود، مربوط است و هم به موضوع این جلسه. شاید شما هم آدم‌هایی را در اطراف‌تان دیده باشید که از کوچکترین چیزی زود عصبانی می‌شوند و داد و بیداد و بداخلاقی راه می‌اندازند. به نظرتان اگر تعداد این آدم‌ها دور و برمان بیشتر و بیشتر شود، زندگی چه شکلی می‌شود؟ بهتر یا بدتر؟ آیا دوست دارید اطرافیان شما و دوستان‌تان از این جنس آدم‌ها باشند؟ آیا خوب است که خودمان چنین رفتاری داشته باشیم و بقیه از هم صحبتی و دوستی با ما فراری باشند؟ ...

پس بهتر است کمی روی رفتارها و عکس العمل‌هایمان، کنترل داشته باشیم. یکی از راه‌هایی که به ما کمک می‌کند زود از کوره در نرویم و عصبانی یا غر غرو نشویم، مهارت صبر کردن است.

آیا تا به حال به رفتار نوزادان توجه کرده‌اید که به محض اینکه چیزی می‌خواهند یا با مشکلی مواجه می‌شوند شروع به گریه می‌کنند؟ مثلا وقتی گرسنه می‌شوند به کسی امان نمی‌دهند و آنقدر جیغ و داد می‌کنند تا مادر به آنها شیر بدهد. دلیلش این است که آنها خیلی کوچولو هستند و نه معنی صبر کردن را می‌دانند و نه راه دیگری برای فهماندن مشکل‌شان به بقیه دارند. اما کم کم که بزرگتر می‌شوند، صبر و تحمل‌شان هم بیشتر می‌شود. مثلا وقتی گرسنه می‌شوند و مادر به آنها می‌گوید صبر کن الان برایت خوراکی می‌آورم، متوجه می‌شوند. ولی به یک نوزاد هر قدر هم بگوییم صبر کن الان شیرت را آماده می‌کنم، نمی‌فهمد و تا وقتی شیر به دهانش نرسد به گریه کردن ادامه می‌دهد. پس یکی از نشانه‌های بزرگ و عاقل شدن این است که مثل آن نی نی کوچولوها بی صبر و تحمل نباشیم و برای حل شدن مشکلمان بی تابی نکنیم.

مثلا اگر مجبوریم برای سوار شدن به اتوبوس یا استفاده از یک وسیله‌ی بازی یا خرید نان در صف بایستیم، هی غر نزنیم که من خسته شدم، چرا نوبت‌مان نمی‌شود؟ غر زدن فقط حالمان را بدتر می‌کند و انگار زمان بیشتر کِش می‌آید.

یک وقتهایی مثلا در سالن انتظار دکتر یا در اتوبوس و مترو، شاید بتوانیم خودمان را با یک چیزی سرگرم کنیم. مثلا یک اوریگامی درست کنیم یا با بغل دستی‌مان گل یا پوچ بازی کنیم. اگر از قبل بدانیم قرار است مدت زیادی را منتظر بمانیم، می‌توانیم کمی وسایل کاردستی یا یک کتاب داستان با خودمان برداریم که کمتر حوصله‌مان سر برود.

یکی از زمان‌هایی که بعضی از بچه‌ها خیلی غرغرو و بی حوصله می‌شوند، وقتی است که خدای نکرده مریض می‌شوند. اگر در زمان مریضی، هی نق بزنیم و آه و ناله کنیم، هم اعصاب بقیه خُرد می‌شود و هم حال خودمان بدتر می‌شود. تا به حال هیچ دانشمندی کشف نکرده که بیماری‌ها با نق و غر زودتر خوب می‌شوند! اینجور وقتها شاید اگر حواس‌مان را به تماشای فیلمی که دوستش داریم، پرت کنیم، زمان زودتر بگذرد و کمتر به مریضی‌مان فکر کنیم. از بزرگترها خواهش کنیم برایمان فیلم یا کارتن مورد علاقه‌مان را پخش کنند و ما هم دراز بکشیم و آن را ببینیم. اگر خنده‌دار باشد بهتر هم هست. خنده، حالمان را زودتر خوب می‌کند.

یا وقتی اتفاقی می‌افتد که دوست نداریم، گریه و زاری و بی تابی راه نیاندازیم. هیچ وقت گریه و زاری نمی‌تواند آن اتفاق بد را به اتفاق خوب تبدیل کند. به جای این کارها، به این فکر کنیم که الان چه کاری درست است و چه کاری می‌تواند اوضاع را بهتر کند؟

یادتان باشد همیشه یکی از راهکارهای خوب در مواقع سختی این است که دعا کنیم. برای خدای قدرتمندی که ما و همه‌ی موجودات و آسمان‌ها و زمین را با این همه عظمت آفریده، کار سختی نیست که مشکل ما را حل کند. پس می‌توانیم به جای آه و ناله و شکایت و بی تابی و کارهای بچگانه، از خدای مهربان بخواهیم کمکمان کند.

این را هم بدانید که خدا آدم‌هایی را که در برابر سختی‌ها و مشکلات، صبر می‌کنند، بیشتر دوست دارد و به آنها کمک می‌کند. خدای مهربان در قرآن گفته «إنّ اللهَ مَعَ الصّابِرین» یعنی: خداوند با صابرین است و هوای آنها را دارد. {چون عبارت، کوتاه است، مربی در صورت صلاحدید، می تواند آیه را روی تخته بنویسد و شمرده شمرده بخواند تا دانش آموزان، آن را یاد بگیرند. اما اصراری در یادگیری و حفظ آن نیست. در همین حد که دانش آموزان بدانند قرآن سرشار از نکات تربیتی و عقلانی است، کفایت می‌کند.}

پس گفتیم یکی از نشانه‌های بزرگ و عاقل شدن این است که در مشکلات بی تابی نکنیم. هر کسی که در برابر سختی‌ها و مشکلات، به جای غر زدن و ناشکری و گریه و زاری و اعصاب بقیه را خرد کردن، صبوری کند تا کارها عاقلانه و درست پیش بروند، خدا هم کمکش می‌کند و جایزه‌های ارزشمندی به او می‌دهد.

خب حالا بیایید با هم یک اوریگامی یاد بگیریم که یک وقت‌هایی که مجبوریم منتظر بمانیم، (مثل مطب دکتر یا داخل مترو) آن را درست کنیم و حوصله‌مان کمتر سر برود. درضمن می‌توانیم آن را به بچه‌های دیگری که آنجا هستند و حوصله‌شان مثل ما سر رفته، یاد بدهیم و با این کار، سختی و تلخی انتظار را از یاد ببریم.

{در انتخاب اوریگامی، توجه شود که پیچیده یا نیازمندِ قیچی نباشد. مانند نمونه‌ی زیر:}

   

لینک فیلم آموزش اوریگامی