بسم الله الرحمن الرحیم
سواد زندگی
نویسنده: زهرا مرادی
دوره‌ی «سواد زندگی» با هدف ایجاد مهارت‌های ضروری در فرزندانمان برای داشتن یک زندگی سالم، شاد و موفق، توسط کارشناسان و مربیان خانه‌ی کودک و نوجوانِ بنیاد علمی فرهنگی محمد (ص) برای گروه سنّی 9 تا 12 سال تدوین گردیده است.
جلسه بیست و دوم: دنیای رنگ به رنگ
موضوع: احترام گذاشتن به بقیه با وجود همه‌ی تفاوتها
چکیده‌ی درس: مفهوم و اهمیت احترام به بقیه با وجود تفاوتها
محتوا:
مربی، در ابتدای کلاس با مطرح کردن پرسش‌ها و مثال‌های جذاب، توجه دانش‌آموزان را به دنیای رنگ به رنگ و تفاوتهایی که در خلقت وجود دارد جلب می‌کند و این تذکر را می‌دهد که اگر این تفاوتها وجود نداشت و همه‌ی ما هم قد و هم شکل بودیم و مثل هم فکر می‌کردیم و تصمیم می‌گرفتیم، چقدر دنیا مسخره و حتی ترسناک می‌شد. مثل بعضی فیلم‌ها که در آنها چند هزار ربات شبیه هم با یک رنگ و یک سایز و یک شکل از یک کارخانه خارج می‌شوند و آنقدر مثل هم هستند و مثل هم کار می‌کنند که نمی‌توانی تفاوتی بین‌شان قائل شوی.
حالا فرض کنید کنار آدم‌های هم شکل، همه‌ی حیوانات هم یک شکل و یک نوع باشند، مثلا همه ببر باشند (!) یا همه‌ی گل‌ها یک مدل و یک رنگ، و همه‌ی درخت‌ها یک نوع و یک شکل و اندازه باشند، همه‌ی فصل‌ها مثل هم باشند و تنوع آب و هوایی نداشته باشیم، همه‌ی سنگ‌ها و شن‌ها یک شکل و یک اندازه و یک رنگ باشند، همه‌ی کوه‌ها یک شکل و یک اندازه داشته باشند، ... حتی رنگ‌ها هم تنوع نداشته باشد و همه چیز یک رنگ باشد! به نظر شما چنین دنیایی عجیب و بی مزه و کسل کننده نمی‌شد؟
مربی به بچه‌ها می‌گوید: شاید تا قبل از این که در تفاوتها دقیق شویم، به راحتی می‌گفتیم خب معلوم است که مثلا خرگوش بهتر از کرگدن است، قد بلند بهتر از قد کوتاه است یا گل بهتر از علف است و ... . اما امروز می‌خواهیم به این نکته‌ی مهم توجه کنیم که خدای مهربان هر چیز و هر کس را برای هدفی خاص و منحصر به فرد خلق کرده و همه‌ی این تفاوتها از شگفتی‌های خلقت و ناشی از قدرت بی پایان خداوند است. هر مخلوقی در جایگاه خودش مهم و مفید است.
نکته‌ی مهم دیگری که می‌خواهم به آن توجه داشته باشید، این است که: به بقیه‌ی انسان‌ها با وجود همه‌ی تفاوتهایی که با ما دارند، احترام بگذاریم. خدا همه‌ی بنده‌هایش را دوست دارد. فرقی نمی‌کند سیاه پوست باشند یا سفید پوست، ثروتمند باشند یا فقیر، قوی باشند یا ضعیف، قد بلند باشند یا کوتاه، ... چیزی که باعث می‌شود ارزش یک نفر پیش خدا بالاتر از بقیه شود، این است که آن آدم بیشتر از بقیه تلاش کند خوب باشد و کارهای خوب انجام دهد. ما هم باید حواسمان باشد اگر کسی قیافه‌اش، سلیقه‌اش، نظراتش، ... با ما فرق دارد یا جوری نیست که ما دوست داشته باشیم، حق نداریم با او نامهربان باشیم یا غیر محترمانه برخورد کنیم. حتی اگر کسی کار بدی انجام داد، حق نداریم درباره‌ی او قضاوت بدی کنیم و مثلا بگوییم چقدر آدم بدی است. درست است که کارش بد بوده ولی نمی‌توانیم بگوییم خودش هم آدم بدی است همانطور که وقتی خود ما کار اشتباهی می‌کنیم، دلمان نمی‌خواهد دیگر کسی دوستمان نداشته باشد و درباره‌مان بگوید چقدر دختر (پسر) بدی است.
قبلا هم گفته‌ام با بقیه جوری رفتار کنیم که دوست داریم با ما رفتار کنند. کدام یکی از ما دوست دارد به او بی احترامی شود؟! احترام گذاشتن به سلیقه، عقیده، فرهنگ و چیزهایی که برای طرف مقابل ما مهم هستند، معنی‌اش این نیست که ما هم مثل آنها شویم و هر چیزی را که دوست دارند یا می‌گویند تایید و قبول کنیم. معنی‌اش این است که مردم و اعتقادات‌شان را مسخره نکنیم، با بقیه حتی اگر ظاهر یا عقیده‌ای متفاوت از ما دارند، مهربان باشیم و با آنها بی ادبانه رفتار نکنیم ...
سپس مربی، سوالات زیر را با بچه‌ها در میان بگذارد و آنها را تشویق به مشارکت در بحث نماید:
- یکی از رفتارهایی را که در ارتباط با کسی انجام داده‌اید و به نظرتان احترام به او بوده، برای کلاس تعریف کنید.
- یک رفتاری که از کسی دیده‌اید و به نظرتان بی احترامی به شما یا کسی دیگر بوده را بگویید.
- به نظرتان بی احترامی کردن به بقیه، چه نتیجه‌هایی می‌تواند داشته باشد؟
- احترام به بقیه چه فوایدی می‌تواند داشته باشد؟
