بسم الله الرحمن الرحیم
من بچه شیعه هستم
با اهتمام: زهرا و سارا انتظارخیر؛ زهرا مرادی
دوره‌ی «من بچه شیعه هستم» بر مبنای کتاب شعری با همین نام نوشته‌ی محمد هادی صدرالحفاظی، برای گروه سنّی 7 تا 9 سال، توسط کارشناسان و مربیان خانه‌ی کودک و نوجوانانِ بنیاد علمی فرهنگی محمد (ص) تدوین گردیده است. در این دوره، کودکان علاوه بر حفظ شعری زیبا درباره‌ی هر کدام از چهارده معصوم، با گوشه‌ای از زندگانی اهل بیت علیهم السلام آشنا می‌شوند و معرفت و محبت‌شان نسبت به ایشان بیشتر می‌گردد.
درس یازدهم: اصحاب کِساء و مسابقه‌ی شماره‌ی 2
موضوعات مورد بررسی:
- آشنایی با مفهوم واژه‌ی «پنج تن» و ماجرای اصحاب کِساء
خب احوال بچه شیعه‌های دوست داشتنیِ من چطور است؟ حالا که انقدر خوب و سر حال هستید، یک بار از اول شعر «من بچه شیعه هستم» را با هم بخوانید تا من هم سر حال بیایم ...
بچه‌ها تا اینجای شعر، درباره‌ی خدا و پنج نفر از بهترین و مهربان‌ترین و دانشمندترین بنده‌های خدا صحبت کردیم. آن پنج نفر که بودند؟
- حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم (پیامبر مهربان مان)
- حضرت فاطمه‌ی زهرا سلام الله علیها (دختر پیامبر، همسر حضرت علی و مادر امام حسن و امام حسین علیهم السلام)
- امام علی علیه السلام (امام اول ما شیعیان)
- امام حسن علیه السلام (امام دوم ما شیعیان)
- امام حسین علیه السلام (امام سوم ما شیعیان)
خدای مهربان، این پنج نفر را خیلی خیلی خیلی دوست دارد. چون آنها بنده‌های خیلی خیلی خیلی خوبی بوده‌اند. به این پنج نفر، پنج تن آل عبا یا اصحاب کِساء هم می‌گویند. می‌دانید «عبا» چیست؟ عبا یک پارچه‌ی بزرگ و کلفت مثل چادر است که دو تا سوراخ برای جای دست دارد. لباس‌های آقایان روحانی را دیده‌اید؟ آن لباسی که روی بقیه‌ی لباس‌ها می‌پوشند عبا نام دارد. «کِساء» هم نوعی عباست که روی دوش می‌اندازند. چون کلفت است، گاهی به جای زیرانداز یا پتو هم از آن استفاده می‌کنند. قدیم‌ترها خصوصا عرب‌ها خیلی از این لباس استفاده می‌کردند. خب حالا چرا به حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم و حضرت فاطمه و حضرت علی و امام حسن و امام حسین علیهم السلام اصحاب کِساء یا پنج تن آل عبا می‌گویند؟ خوب گوش کنید تا داستانش را برای‌تان تعریف کنم.
یه روز حضرت زهرا سلام الله علیها
دختر رسول خدا
که خیلی مهربونه
نشسته بود تو خونه
که یک دفعه صدای در آمد. حضرت فاطمه‌ی زهرا سلام الله علیها از همان پشت در پرسیدند:
«کیه کیه که پشت در، در میزنه
به خونه‌ی امام علی، سر میزنه؟»
کسی که در زده بود، گفت:
«منم منم پیامبر
که اومدم پشت در
سلام بر دختر خوبم
فاطمه‌ی اطهرم»
بچه‌ها؛ اطهر، یکی دیگر از اسامی حضرت فاطمه سلام الله علیها است. اطهر، طاهره، بتول، زهرا ... همه، اسم‌های دیگرِ حضرت فاطمه هستند. حضرت فاطمه سلام الله علیها جواب سلام پدر را دادند و با خوشحالی از پیامبر دعوت کردند که به داخل بیایند. پیامبر بعد از مدتی که پیش دخترشان بودند، خواستند کمی استراحت کنند. به حضرت فاطمه سلام الله علیها گفتند:
«ای دختر عزیزم
طاهره‌ی بتولم
اون عبا رو میاری
روی سرم می‌کشی؟»
حضرت فاطمه، عبایی را آوردند و مثل پتو روی پیامبر انداختند. اسم عبای‌شان چه بود؟ کِساء بود.
اسم عباشون چی بود؟
کِساء بود و کِساء بود
{مربی، چند مرتبه این بیت را تکرار کند تا بچه‌ها قسمت «کِساء بود و کِساء بود» را پاسخ دهند.}
کمی که گذشت، حضرت زهرا سلام الله علیها دیدند دوباره یکی تق و تق و تق در می‌زند.
«کیه کیه که پشت در، در میزنه
به خونه‌ی امام علی، سر میزنه؟»
کی بود؟ کی بود؟ امام حسن
سرور هر چی مرد و زن
امام حسن علیه السلام که آن موقع، کوچک بودند، جواب دادند:
«سلام مامان خوبم
مامان مهربونم»
حضرت فاطمه سلام الله علیها هم در جواب گفتند:
«سلام نور دو چشمم
سلام میوه‌ی قلبم»
امام حسن که وارد خانه شدند، بوی خوبی را حس کردند. به مادرشان گفتند:
«چه بوی خوبی میاد
بوی پیامبر میاد؟
این بویی که پیچیده توی خونه
شبیه بوی عطر بابا بزرگ‌مونه»
حضرت فاطمه لبخندی زدند و در جواب پسرشان گفتند درست حدس زدی پسرم؛ پدربزرگت حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم اینجا هستند. کجا؟ زیر آن عبا.
اسم عباشون چی بود؟
کِساء بود و کِساء بود
امام حسن علیه السلام با خوشحالی دویدند سمت پیامبر و گفتند:
«سلام ای مهربونم
بابا بزرگ خوبم
اجازه می‌دید منم زیر عباتون
بشینم و بمونم؟»
پیامبر که امام حسن را خیلی دوست داشتند، با مهربانی امام حسن را بغل کردند و بوسیدند. بعد زیر عبا جای‌شان دادند و عبا را روی سر خودشان و امام حسن کشیدند.
اسم عباشون چی بود؟
کِساء بود و کِساء بود
کمی گذشت و دوباره صدای در آمد.
"کیه کیه که پشت در، در میزنه
به خونه‌ی امام علی، سر میزنه؟»
کی بود؟ کی بود؟ امام حسین
عزیز و نور هر دو عین
امام حسین هم مثل برادرشان امام حسن، آن موقع کوچک بودند. از همان پشت در گفتند:
«سلام مامان خوبم
مامان مهربونم»
حضرت فاطمه سلام الله علیها هم جواب دادند:
«سلام نور دو چشمم
سلام میوه‌ی قلبم»
امام حسین وقتی وارد خانه شدند، مثل امام حسن بوی عطر پیامبر را حس کردند و به مادرشان گفتند:
«چه بوی خوبی میاد
بوی پیامبر میاد؟
این بویی که پیچیده توی خونه
شبیه بوی عطر بابا بزرگ‌مونه»
حضرت زهرا سلام الله علیها خندیدند و گفتند بله عزیزم. پدربزرگت آنجا زیر آن عباست.
اسم عباشون چی بود؟
کِساء بود و کِساء بود
امام حسین بدو بدو سمت پیامبر رفتند و گوشه‌ی عبا را بالا زدند و گفتند:
«سلام ای مهربونم
بابا بزرگ خوبم
اجازه می‌دید منم زیر عباتون
بشینم و بمونم»
پیامبر خندیدند و آغوش خود را برای امام حسین باز کردند و گفتند تو هم بیا عزیزم. بعد عبا را کشیدند روی سر هر سه نفرشان.
اسم عباشون چی بود؟
کِساء بود و کِساء بود
کمی گذشت و باز صدای تق و تق و تق بلند شد. حضرت زهرا رفتند پشت در و گفتند:
"کیه کیه که پشت در، در میزنه
به خونه‌ی امام علی، سر میزنه؟»
کی بود؟ کی بود؟ امام علی
علی، امیر مومنین؛ همون امام اولین
حضرت علی به همسرشان حضرت فاطمه‌ی زهرا فرمودند:
«سلام حضرت زهرا
دختر رسول خدا»
حضرت زهرا هم در جواب گفتند:
«سلام امیر مومنین
سلام امام اولین»
بچه‌ها؛ حضرت علی هم تا وارد خانه شدند، عطر پیامبر را حس کردند و گفتند:
«بوی خوش پیامبر
پر شده توی خونه
آیا رسول خدا
مهمون خونَمونه؟»
حضرت زهرا لبخندی زدند و گفتند بله پدرم به دیدن ما آمده‌اند و الان با پسرهای‌مان آنجا زیر عبا هستند.
اسم عباشون چی بود؟
کِساء بود و کِساء بود
حضرت علی که داماد پیامبر بودند از اینکه شنیدند حضرت محمد آمده‌اند، خوشحال شدند و رفتند سمت عبا.
«سلام رسول خدا
اجازه می‌دید منم باشم با شما
بشینم پیش‌تون زیر عبا؟»
پیامبر که حضرت علی را خیلی دوست داشتند، لبخندی زدند و گفتند البته که اجازه می‌دهم. بعد حضرت علی را هم زیر عبای‌شان جا دادند.
اسم عباشون چی بود؟
کِساء بود و کِساء بود
خب بگویید ببینم تا الان چند نفر زیر عبا هستند؟ ... چه کسانی؟ ... آفرین. به نظرتان دیگر چه کسی مانده بود که برود زیر عبا و پیش پیامبر بنشیند؟ آفرین. حضرت زهرا، دختر رسول خدا.
حضرت فاطمه‌ی زهرا رفتند کنار پدرشان و دوباره سلام دادند و گفتند:
«سلام رسول خدا
اجازه می‌دید منم باشم با شما
بشینم پیش‌تون زیر عبا؟»
پیامبر فرمودند:
«سلام به تو دخترم
سلام پاره‌ی تنم
بیا تو هم بشین کنار ما
تا که همه با هم بشیم
پنج تن آل عبا»
پس پنج تن آل عبا چه کسانی بودند؟
پیامبر و امام علی
حضرت زهرا
امام حسن، امام حسین
وقتی هر پنج نفر رفتند زیر عبا، پیامبر دست‌شان را به سمت آسمان بلند کردند و برای کسانی که زیر عبا بودند و همه‌ی کسانی که آنها را دوست دارند، دعا کردند.
پس حالا دیگر یاد گرفتید که چرا به حضرت محمد صلی الله علیه و آله و سلم، حضرت فاطمه، امام علی، امام حسن و امام حسین علیهم السلام، پنج تن آل عبا یا اصحاب کِساء می‌گویند. اسم عباشون چی بود؟ کِساء بود و کِساء بود! (منظور از آل و اصحاب، یک گروه چند نفره است.)
خب دیگر وقتش رسیده که برویم سراغ مسابقه.
دانش آموزان با همان گروهبندیِ سریِ پیش، در مسابقه شرکت کنند. نام هر گروه و امتیاز مرحله‌ی قبل‌شان روی تخته نوشته شود.
نمونه سوالات مرحله‌ی دوم:
1- موضوع تذکری: ضرورت معرفی جانشین پس از پیامبر (درس هفتم)
آیا اگر پیامبر، بعد از اینکه آن همه برای تربیت و خوشبختی مردم زحمت کشید، آنها را بدون سرپرست و مربی تنها می‌گذاشت، کار درستی بود؟ می‌توانید توضیح بدهید پیامبر قبل از اینکه از دنیا بروند، چه کار کردند؟
2- موضوع تذکری: اختصاص عنوان امیر مومنین به حضرت علی (درس هشتم)
خداوند مهربان به کدام یکی از امام‌ها لقب «امیر مومنان» دادند؟ آیا می‌توانید معنی امیر مومنان را بگویید؟
3- موضوع تذکری: غدیر، بزرگترین عید (درس هشتم)
بزرگترین و مهم‌ترین عید ما شیعیان کدام عید است؟ می‌توانید توضیح دهید در آن روز چه اتفاق مهمی افتاد؟
4- موضوع تذکری: نتیجه‌ی دوستی و دشمنی با اهل بیت (درس هشتم)
پیامبر در روز غدیر فرمود هر کس این دوازده امامی که معرفی کردم را دوست داشته باشد و کمک‌شان کند، چه می‌شود؟ اگر با آنها دشمنی کند، چه می‌شود؟
5- موضوع تذکری: امام حسن (درس نهم)
امام دوم ما چه کسی هستند؟ نام پدرشان؟ نام مادرشان؟ نام پدربزرگ‌شان؟ نام یکی از برادرهای‌شان؟ یکی از ویژگی‌های اخلاقی امام حسن را توضیح بدهید.
6- موضوع تذکری: شفابخشی تربت امام حسین (درس دهم)
«تربت او شفا شد» درباره‌ی کدام امام است؟ معنی این شعر چیست؟
7- موضوع تذکری: تصمیم مهم حُرّ (درس دهم)
حُرّ که یکی از فرماندهان لشگر یزید بود، چه تصمیم مهمی گرفت؟
8- موضوع تذکری: اصحاب کِساء (درس یازدهم)
پنج تن آل عبا به چه کسانی می‌گویند؟ توضیح دهید.
مانند مسابقه‌ی قبلی، امتیاز هر گروه از 25 اعلام و ثبت شود. مربی توجه داشته باشد که حتما بخشی از امتیاز، به حفظ شعر اختصاص یابد.
