بسم الله الرحمن الرحیم

من بچه شیعه هستم

   

با اهتمام: زهرا و سارا انتظارخیر؛ زهرا مرادی

    

دوره‌ی «من بچه شیعه هستم» بر مبنای کتاب شعری با همین نام نوشته‌ی محمد هادی صدرالحفاظی، برای گروه سنّی 7 تا 9 سال، توسط کارشناسان و مربیان خانه‌ی کودک و نوجوانانِ بنیاد علمی فرهنگی محمد (ص) تدوین گردیده است. در این دوره، کودکان علاوه بر حفظ شعری زیبا درباره‌ی هر کدام از چهارده معصوم، با گوشه‌ای از زندگانی اهل بیت ^{علیهم السلام} آشنا می‌شوند و معرفت و محبت‌شان نسبت به ایشان بیشتر می‌گردد.

   

درس دوم: خدای پاک و دانا؛ مهربان و توانا

موضوعات مورد بررسی:

-          تذکر فطری به پاکی، دانایی، مهربانی و قدرتمندیِ خدایی که شیعه‌ می‌پرستد.

-          دست خدا را در هیچ کاری بسته نبینیم.

-          از نعمت‌هایی که خدا در اختیارمان گذاشته در راهی که خدا دوست ندارد و ناراحت‌ می‌شود استفاده نکنیم.

{توصیه‌ می‌گردد مربی پیش از ارائه‌ی جلسه، درس سوم از درسنامه‌ی «شیعه کیست و چه‌ می‌گوید؟» و همچنین درس‌های دوم تا پنجم از درسنامه‌ی «اصول دین برای بچه‌ها» را که به مبحث «توحید» اختصاص دارند، مطالعه فرماید تا به سوالات احتمالی بچه‌ها بهتر پاسخ دهد.}

   

متن محتوا:

خب خب احوال بچه شیعه‌های دوست داشتنی من چطور است؟ خوب و خوش و سر حال هستید؟ خدا را شکر. پس یک بار شعری را که هفته‌ی پیش یاد گرفتیم با هم بخوانید ببینم:

من بچه شیعه هستم                             خدا را‌ می‌پرستم

خـــدای پـــاک و دانـــا                           مهــربان و تــوانـــا

آفرین.

هفته‌ی پیش درباره‌ی معنی شیعه صحبت کردیم و گفتیم به کسی «شیعه»‌ می‌گویند که:

-          خدا را بپرستد؛

-          حضرت محمد و دوازده امام مهربان‌مان را به عنوان فرستاده‌های خدا قبول داشته باشد؛

-          آنها را دوست داشته باشد و با آنها دشمنی نکند؛

-          و به حرف‌های‌شان گوش بدهد؛

چنین شخصی چون به حرف‌های خوبی که اهل بیت‌ می‌گویند گوش‌ می‌دهد، دیگر کار بد‌ نمی‌کند، به بقیه ظلم‌ نمی‌کند؛ بداخلاق و بی تربیت نیست، ... و خدا هم او را به بهشت‌ می‌برد. قرار شد ما هم مثل یک شیعه‌ی واقعی خوب و عاقلانه رفتار کنیم تا باعث خوشحالی خدا و پیامبر و امام‌ها باشیم. نه اینکه پیامبر و امام‌های مهربان‌مان از اینکه ما خودمان را دوست و پیرو آنها معرفی‌ می‌کنیم، خجالت بکشند.

حالا ادامه‌ی صحبت‌های‌مان!

در این شعری که الان خواندید، گفتید «خدای پاک و دانا                      مهربان و توانا»

«خدای پاک» یعنی چه؟ یعنی آن خالقی که ما را و آسمان‌ها و زمین و بقیه‌ی موجودات را آفریده، از هر عیب و نقص و کمبود و بدی و محدودیتی ... دور است. (از همه‌ی اینها که گفتیم پاک است.)

«خدای دانا» یعنی چه؟ یعنی خدا همه چیز را‌ می‌داند. حتی از چیزی که در دل ماست یا داریم به آن فکر‌ می‌کنیم، خبر دارد.

خدای پاک و دانا               مهــربـان و توانــا

«مهربان بودن خدا» هم که معلوم است. خدا آنقدر مهربان است و ما را دوست دارد که کلی نعمت‌های جورواجور در اختیارمان قرار داده تا با استفاده‌ی درست از آنها خوشبخت و راحت و شاد زندگی کنیم. آب شیرین، غذاهای خوشمزه، میوه‌های رنگ به رنگ، دست و پا و چشم و گوش، پدر و مادر مهربانی که دوست‌مان دارند و برای خوشبختی‌مان تلاش‌ می‌کنند، عقل برای اینکه بفهمیم چه چیزی خوب است و چه چیزی بد، پیامبرها و امام‌های مهربانی که با گوش دادن به حرف‌ها و راهنمایی‌های‌شان می‌توانیم به بهشت برویم، ...

خب حالا به نظرتان کار درستی است که نعمت‌هایی را که خدای مهربان در اختیارمان گذاشته جوری استفاده کنیم که با همان‌ها خدا را ناراحت کنیم؟ مثلا خدای مهربان به ما دست و پا و نیرو داده. اگر ما از این نعمتها در راه اذیت کردن بقیه استفاده کنیم و مثلا به ضعیف‌تر از خودمان زور بگوییم و کتکش بزنیم، خدا را خوشحال کرده‌ایم؟ آیا با این کار، از نعمتی که خدا در اختیارمان گذاشته، سوء استفاده نکرده‌ایم؟ یا به قول بزرگترها «کُفران نعمت» نکرده‌ایم؟ پس حالا که خدا انقدر مهربان است، ما هم با نعمت‌هایی که خودش به ما داده، کاری نکنیم که ناراحت شود.

حالا «خدای توانا» یعنی چه؟                     آفرین! یعنی خدایی که قدرتش خیلی زیاد است. بچه‌ها، قدرت و توانمندی خدا با قدرت‌های بقیه خیلی فرق دارد.

-          اول اینکه: قدرت خدا محدودیت ندارد. هرکاری را که بخواهد،‌ می‌تواند انجام دهد و حتی اگر همه‌ی مخلوقات با هم متحد شوند و با همه‌ی قدرت‌شان جلوی خدا بایستند که آن کار انجام نشود، موفق‌ نمی‌شوند و همان‌ می‌شود که خدا‌ می‌خواست. از طرف دیگر اگر همه‌ی موجودات، همه‌ی قدرت‌شان را جمع کنند تا کاری را انجام دهند که خدا‌ نمی‌خواهد، باز هم موفق‌ نمی‌شوند.

-          نکته‌ی دیگر این است که: قدرت خدا وابسته به کسی یا چیزی نیست. در حالی که ما و هر موجودی هر توانمندی و قدرتی که داریم، از اوست. یعنی نیروها و قدرت‌های مختلفی که داریم را خدا به ما داده و هر وقت بخواهد‌ می‌تواند آن را از ما بگیرد.

حالا که این خدا، انقدر مهربان و توانا است، پس در کارها از او کمک بگیرید و یادتان باشد هیچ وقت درباره‌ی قدرت خدا شک نکنید. خدایی که همه‌ی آسمان‌ها و زمین و موجودات را خلق کرده، خدایی که ماه و خورشید و ستاره‌ها، کوهها و دریاها و جنگل ها، این همه گیاه و جانور متنوع را خلق کرده، قدرتِ این را هم دارد که مشکلات ریز و درشت ما را حل کند. او قدرتمندترین است و در عین حال، مهربان‌ترین.

امروز چقدر چیزهای مهمی درباره‌ی خدا یاد گرفتیم. البته همه را بلد بودید. فقط یک بار دیگر یادآوری کردیم. چه گفتیم؟ گفتیم:

-   خدا پاک است. یعنی از هر عیب و نقص و کمبود و محدودیتی دور است.

-   خدا دانا است. یعنی از همه چیز حتی چیزی که داریم به آن فکر‌ می‌کنیم، با خبر است.

-   خدا مهربان است و به ما نعمت‌های جورواجور داده. قرار شد مراقب باشیم نعمت‌های خدا را در راهی استفاده نکنیم که ناراحت شود.

-   خدا توانا است. هر کاری که بخواهد، انجام‌ می‌دهد و کسی‌ نمی‌تواند جلویش را بگیرد. قدرتش هم محدود یا وابسته به چیزی نیست. بقیه، هر قدرت و نیرویی که دارند از خداست.

-   در کارها از این خدای مهربان و توانا کمک بخواهیم و مطمئن باشیم مشکلی نیست که خدا نتواند حل کند.

آفرین به شما دخترهای (پسرهای) خوب که انقدر با حوصله گوش کردید. حالا جایزه‌تان یک کاردستی قشنگ است.‌

   

نمونه‌ی سوالات و چالش‌های مرتبط با این درس:

دانش آموز پسر 8 ساله: «شما‌ می‌گویید خدا هر کاری‌ می‌تواند انجام دهد ولی خدا نتوانست مشکل پدر من را حل کند. پدرم بیکار است و ما هرقدر از خدا خواستیم کاری برایش پیدا نشد.»

مربی: ببین پسرم گاهی ما آدم‌ها برای خودمان و اطرافیان‌مان مشکلی را به وجود‌ می‌آوریم. مثلا رییس من به خاطر اینکه بلد نبوده یا در کارش اشتباه کرده، نتوانسته کارگاهش را خوب اداره کند و الان پول کافی ندارد به همه‌ی کارکنانش بدهد. مجبور‌ می‌شود من و چند نفر دیگر را اخراج کند. یا من خودم یک اشتباهی‌ می‌کنم و سر همین موضوع کارم را از دست‌ می‌دهم. آیا اشتباهات و خرابکاری‌های ما را خدا باید جبران کند؟ بگذار یک مثال دیگر بزنم تا راحت‌تر بتوانی به سوالم جواب بدهی.

راننده‌ای که با سرعت و بی دقت رانندگی‌ می‌کند و مدام لایی‌ می‌کشد و ویراژ‌ می‌دهد، اگر تصادف کند و باعث صدمه دیدن به خودش و چند نفر دیگر بشود، چه کسی مقصر است؟ آیا خدا مقصر بوده که حالا هم از او انتظار داشته باشیم جبران کند و خرابکاری‌های آن راننده را درست کند؟

روش خدا این نیست که ما آدم‌ها هِی خرابکاری کنیم و خدا هِی مشکلاتی را که پیش آورده ایم، درست کند. ما باید مراقب کارها و انتخاب‌های‌مان باشیم تا مشکلی برای خودمان و بقیه ایجاد نکنیم. اگر خدا در هر مشکلی خودش دست به کار شود و همه چیز را درست کند، آن وقت هیچ کس مراقب رفتارش‌ نمی‌شود. هر کسی هر جور دلش بخواهد رفتار‌ می‌کند و پیش خودش‌ می‌گوید خدا درست‌ می‌کند! در حالی که قرار است انسان‌ها با کمک عقل‌شان بهترین راه را انتخاب کنند و به سبب نوع انتخاب‌شان از خدا جایزه بگیرند یا جریمه بشوند.

معنی این حرف، این نیست که خدا‌ نمی‌تواند! خدا اگر بخواهد‌ می‌تواند همه‌ی این مشکلات را حل کند ولی همان طور که گفتم، روش خدا اینطوری نیست.

حالا درباره‌ی پدر شما، من‌ نمی‌دانم دقیقا چه مشکلی پیش آمده و چرا پدرت بیکار شده. شاید یک کسی کاری کرده که پدر شما هم دچار این دردسر شده.

اما با این حال، دعا و درخواست از خدای مهربان،‌ می‌تواند خیلی از مشکلات را حل کند. خدا گفته هیچ وقت نا امید نشوید. اگر ما به مهربانی و توانایی خدا باور داشته باشیم، نا امید‌ نمی‌شویم و دوباره و دوباره از خدا‌ می‌خواهیم تا مشکل‌مان حل شود. البته یک وقت‌هایی ممکن است بعضی دعاها بنا به دلایلی دیر مستجاب بشوند. اینجور وقت‌ها ما نباید گول شیطان را بخوریم و بگوییم خدا دیگر کمک‌مان‌ نمی‌کند؛ خدا ما را دوست ندارد؛ یا خدا از عهده‌ی انجام این کار بر‌ نمی‌آید. بلکه باید به دعا کردن ادامه بدهیم.

می‌دانی یکی از راه‌هایی که باعث‌ می‌شود دعا زودتر اجابت شود چیست؟ دعای دسته جمعی. حالا من و تو و بقیه‌ی بچه‌ها، همه با هم دعا‌ می‌کنیم مشکل پدرت حل شود و هرچه زودتر یک کار خوب پیدا کند. همه با هم بگویید الهی آمین.

    

**********

کاردستی: آویز اسماء 14 معصوم

می‌خواهیم یک آویز خیلی خوشگل درست کنیم. اما چون درست کردنش زمان زیادی‌ می‌برد، هر قسمتش را در یک جلسه درست‌ می‌کنیم. امروز قسمت رنگین کمان را درست‌ می‌کنیم. برای این کار، به نمدهای رنگی و چسب نیاز داریم ...

{ابتدا نمونه‌ی درست شده‌ی آویز را به دانش آموزان نشان دهید و سپس به هر کدام از بچه‌ها پوشه‌ای به همراه برچسب اسم‌شان بدهید تا کارهایی که برش‌ می‌دهند و آماده‌ می‌کنند، داخل آن بگذارند. این پوشه در مدرسه بماند تا جلسات بعدی در اختیار دانش آموزان قرار گیرد. هر جلسه، بخشی از کار آماده می‌شود. الگوی کلی کار را‌ می‌توانید از اینجا دانلود کنید.}

       

وسایل مورد نیاز برای ساخت آویز:

1- الگوی رنگین کمان، ستاره، گل، اسامی اهل بیت ^{علیهم السلام}

2- نمدهای رنگی در رنگ‌های رنگین کمان (بنفش، نیلی، آبی، سبز، زرد، نارنجی، قرمز) + سفید

3- نخ کاموا یا عمامه آبی رنگ

4- مروارید یا منجوق درشت، 20 عدد

5- سوزن بزرگ

6- چسب مایع یا حرارتی

7- چسب نواری پهن

8- قیچی کاغذ و پارچه

   

روش ساخت آویز

برای ساخت این آویز زیبا، با استفاده از الگو، دو نمونه از طرح زیر، روی نمد سفید و آبی در می‌آوریم.

   

سپس با کمک الگو، نوارهای رنگین کمان را روی نمد برش می‌دهیم.

   

با استفاده از الگو، 28 عدد ستاره‌ی نمدی به رنگ زرد یا لیمویی آماده می‌کنیم.

همچنین مطابق تصویر و با استفاده از الگو، 16 عدد گل در رنگ‌های مختلف می‌سازیم. همانطور که در تصاویر مشخص است، هر گل کامل، از سه لایه گل در سه سایز مختلف و یک عدد برگ درست می‌شود. گل‌ها را به ترتیب از بزرگ به کوچک روی هم می‌گذاریم و وسط آن یک مروارید می‌دوزیم تا هر سه گلبرگ به هم وصل شوند. برای بچه‌های کوچکتر، چسباندن راحت‌تر است، اما دوخت، دوام و جلوه‌ی بیشتری دارد. لذا ترجیحا در این قسمت مربی به بچه‌ها کمک کند مرواریدها را روی گلبرگها بدوزد. برگ ها را بعدا در اتصال گل به ریسه، می چسبانیم. (توضیحاتش در ادامه ارائه می‌شود)

   

نخ عمامه را چهارلا می‌کنیم، از انتهایش یک مروارید رد کرده و گره می‌زنیم. چهار سری از این ریسه با طول تقریبی شصت تا هفتاد سانتی متر درست می‌کنیم.

         

مطابق شکل، روی دو تا از ریسه ها، چهار ستاره و روی دو تای دیگر، سه ستاره می‌چسبانیم. ستاره‌ها به صورت جفت در زیر و روی ریسه قرار می‌گیرند. (ریسه‌ی کاموایی بین دو ستاره که با چسب به هم می‌چسبند، قرار می‌گیرد.)

   

در مرحله‌ی مونتاژکاری، ابتدا با کاموا یا نخ عمامه‌ی چهارلا یک قلاب به طول 4 سانتی متر می‌بریم و به شکل حلقه در می‌آوریم. حلقه را با چسب حرارتی به نمد سفید رنگی که به شکل ابر نیم دایره بریده بودیم و در واقع، تنه‌ی اصلی کار محسوب می‌شود، می‌چسبانیم. سپس ریسه‌های ستاره‌ای را به گونه‌ای روی تنه‌ی کار (نمد سفید) وصل می‌کنیم که ریسه‌های سه ستاره و چهار ستاره یکی در میان باشند و مروارید در پایین آویز قرار بگیرد (مطابق شکل فوق). برای زیباتر شدن کاردستی می‌توان ریسه‌ها را نسبت به هم، بالا و پایین قرار داد اما توجه داشته باشید که فاصله‌ی ریسه‌ها از همدیگر و چپ و راستِ تنه، مساوی باشد.

در مرحله‌ی بعدی، نمد آبی رنگی را که دقیقا شبیه نمد سفید، برش خورده بود به گونه‌ای روی تنه‌ی کار می‌چسبانیم که انتهای قلاب و ریسه‌ها بین نمد سفید و آبی (دو تنه‌ی اصلیِ کار) مخفی شوند. قبل از چسباندن، اضافی نخِ ریسه‌ها را می‌چینیم تا برجستگی نخ‌های اضافی بین دو تنه‌ی اصلی، زیبایی کار را کم نکند.

مطابق تصویر آویز که در ابتدای کاردستی مشاهده می‌شود، رنگ‌های رنگین کمان را با دقت روی تنه‌ی آبی سوار می‌کنیم.

حالا نوبت اتصال گل‌ها و برگهای شان روی ریسه است. بین هر ستاره، یک گل قرار می‌گیرد. گل‌ها را که از قبل آماده کرده ایم، روی ریسه می‌گذاریم و یک برگ زیر ریسه قرار می‌دهیم. این دو را با چسب به گونه ای به ریسه وصل می‌کنیم که ریسه بین گل و برگ قرار بگیرد. (گل در روی ریسه و برگ در زیر آن) در انتهای کار، اسامی اهل بیت ^{علیهم السلام} را روی ستاره‌ها می‌چسبانیم. اسامی را می‌توانید از اینجا دانلود کنید. قبل از برش دایره‌های اسامی، آنها را با چسب نواری پهن می‌پوشانیم تا استحکام و جلوه‌ی بیشتری پیدا کنند. سپس دور دایره‌ها را می‌بُریم و روی ستاره‌ها می‌چسبانیم.

   

در مرحله‌ی چسباندنِ اسامی باید دقت کنیم که نوار ریسه‌ها پیچ نخورد و گل‌ها همه به رو باشند. البته می‌توان کار را به صورت دو رو درست کرد. یعنی به پشت ستاره‌ها هم اسامی چسبانده شود و گل‌ها هم جوری وصل شوند که هم در روی کار و هم در پشت آن دیده شوند.

همانطور که پیش‌تر گفته شد، این کاردستی زمان و حوصله‌ی زیادی می‌طلبد و باید به مرور تکمیل گردد. در برش کاری، بچه‌های کوچکتر، به کمک بیشتری نیاز دارند. لذا می‌توان بخشی از کار را به آنها داد تا به خانه ببرند و به کمک والدین خود برش‌ها را انجام دهند.