بسم الله الرحمن الرحیم
دست دسی
با اهتمام: زهرا و سارا انتظارخیر؛ زهرا مرادی
دورهی «دست دسی» با هدف ارتقای مهارت های دست ورزی در کنار رشد مهارتهای تربیتی در کودکان 5 و 6 ساله توسط کارشناسان و مربیان خانهی کودک و نوجوانانِ بنیاد علمی فرهنگی محمد (ص) تدوین گردیده است.
جلسه پنجم: مانند دست است هر خانواده (1)
موضوع: خانواده
نکات تربیتی و مهارتهای مورد توجه:
- تعریف خانواده، پدر بزرگ، مادر بزرگ، عمه، عمو، دایی، خاله
- دست ورزی با کمک تا کردن کاغذ و رنگ آمیزی
- توجه به ارزش و اهمیت خانواده
- احساس تعلق خاطر بیشتر به خانواده
- یادگیری یک شعر قشنگ دربارهی خانواده
فعالیت هنری: ساخت یک خانهی کاغذی و نقاشی اعضای خانواده
لوازم مورد نیاز: کاغذ a4، قیچی، مداد رنگی
محتوا:
در ابتدای جلسه، بچهها کاربرگ زیر را به منظور تقویت عضلات کوچک دست و هماهنگی بین ماهیچههای چشم و دست شان انجام میدهند.
سپس مربی روی تخته یا دیوار پوشیده شده از کاغذ موانعی میگذارد و از بچهها میخواهد روی صفحه به شکل بالا و پایین رفتن طوری خط بکشند که به موانع برخورد نکنند. برای نمونه در ابتدا مربی یک منحنی موجی میکشد تا نوآموزان متوجه فعالیتی که باید انجام دهند، بشوند. در صورتی که بچهها از نظر سن و توانمندی کلی در یک درجه بودند، میتوان مسابقهی سرعتی هم برگزار کرد. بدین صورت که هر کس در زمان کمتر و بدون خطا به انتهای مسیر برسد، برنده است.
پس از این تمرین، مربی به بچهها میگوید امروز میخواهیم دربارهی خانواده صحبت کنیم. همهی ما یک خانواده داریم. خانوادهی شما یعنی شما و مامان و بابا و اگه آبجی یا داداش داری، آبجی و داداش شما. بعضی خانوادهها کوچک هستند. مثلا مامان و بابا و یک بچه ای که آبجی و داداش ندارد. بعضی خانوادهها بزرگتر هستند. یعنی مامان و بابا و چند تا بچه که با هم خواهر و برادر هستند. تازه بعضی خانوادهها بزرگتر هم هستند و به جز مامان و بابا و بچه ها، مامان بزرگ یا بابا بزرگ هم با آنها زندگی میکنند. به چه کسی مامان بزرگ یا مادربزرگ میگویند؟ آفرین. به مامانِ مامان یا مامانِ بابا. به چه کسی بابابزرگ یا پدربزرگ میگویند؟ آفرین. به بابای مامان یا بابای بابا.
معمولا آدم هایی که در یک خانواده هستند، با هم و در یک خانه زندگی میکنند. مثلا شما و آبجی و داداشتان با بابا و مامان یک خانه دارید و در آن زندگی میکنید.
{اگر در جمع بچهها کودکی هست که پدر و مادرش از هم جدا شده اند و یا از دنیا رفته اند، باید توضیحات اضافه تری توسط مربی بیان شود. مثلا: بعضی وقتها ممکن است به یک دلیلی مامان یا بابای بچه ای در کنار بقیهی خانواده زندگی نکند. یا مثلا آبجی یا داداش بزرگتر، عروسی کند و به یک خانهی دیگر برود. ولی این مهم نیست. مهم این است که مامان و بابا و آبجی و داداشِ آدم همیشهی همیشه، خانوادهی ما هستند. حتی اگر همیشه کنار ما نباشند و یا در خانه ای که ما هستیم زندگی نکنند.}
حالا به نوبت بگویید خانوادهی شما از چه کسانی تشکیل شده؟ ...
ما چه کارهایی در کنار خانوادهی خود انجام میدهیم؟ مثلا با هم غذا میخوریم، با هم تلویزیون تماشا میکنیم، با هم بازی میکنیم، با هم به مهمانی میرویم، با هم به مسافرت میرویم، با هم صحبت میکنیم، ... وقتی اتفاق خوبی برای یکی از اعضای خانواده میافتد، همهی خانواده خوشحال میشوند؛ وقتی یک اتفاق بد برای یک نفر در خانواده میافتد، همهی خانواده ناراحت میشوند و تلاش میکنند تا مشکل او برطرف بشود.
خانوادهی آدم خیلی خیلی مهم هستند. ما در کنار خانواده یعنی کنار مامان و بابا و بقیهی کسانی که با ما زندگی میکنند، احساس راحتی و آرامش داریم. میدانیم اگر مشکلی برایمان پیش بیاید، خانوادهی ما به خصوص مامان و بابا مراقب ما هستند و کمکمان میکنند تا آن مشکل حل شود. در یک خانوادهی خوب، همه مراقب هم هستند، به هم کمک میکنند، با هم مهربان هستند، ...
خب حالا که فهمیدیم خانوادهی آدم چقدر مهم است، بیایید یک کاردستی قشنگ از خانوادهی خود درست کنیم و با نشان دادنش به خانوادهی خود به آنها بگوییم چقدر برایمان مهم و دوست داشتنی هستند. میتوانید از مامان خواهش کنید تا یک جای خوب برای کاردستیتان در خانه پیدا کند که همه آن را ببینند و خوشحال شوند. اما قبل از آن بیایید یک شعر قشنگ دربارهی خانواده با هم بشنویم. {مربی ترانهی مانند دست است هر خانواده ... را برای بچهها پخش میکند و در انتهای کلاس هم متن شعر را به آنها میدهد تا به خانه ببرند و با کمک خانواده آن را حفظ کنند.}
مانند دست است هر خانواده هر کس یک انگشت در خانواده
بابا در این دست، انگشت شست است آنکه نخستین، انگشت دست است
انگشت بعدی، یعنی اشاره او مادر ماست، خانم خانه
انگشت سوم، یعنی برادر اینجا نشسته، پهلوی مادر
پس این یکی کیست، انگشت دیگر آری درست است، او هست خواهر
من هستم آخر انگشت کوچک انگشتها را، دیدی تو تک تک
ما پنج انگشت، هستیم با هم با هم شریکیم، در شادی و غم
گرچه جداییم، ما پنج انگشت چو جمع گردیم، هستیم یک مشت
حالا برویم سراغ کاردستی قشنگمان ...
بچهها با کمک مربی یک برگهی a4 را مطابق تصاویر زیر با تا زدن و قیچی کردن، به یک خانهی کاغذی تبدیل میکنند و سپس تصویر خودشان را به همراه سایر اعضای خانواده، قسمت داخلیِ کار نقاشی میکنند؛ به گونه ای که وقتی از قسمت جلو، خانه باز میشود، همهی اعضای خانواده دیده بشوند. در نهایت، خودِ خانه را هم رنگ آمیزی میکنند. در حین رنگ آمیزی مربی چند بار دیگر هم ترانهی خانواده را پخش میکند تا بچهها آهنگ شعر را یاد بگیرند.