تفسیری بر کردار نیک زرتشتی، تخریب خانه‌ها و ویران کردن سرزمین‌های مخالفین

آیین زرتشتی هرچند توانست تا حدی اخلاقیات را در جامعه نهادینه سازد و نقاط روشن فراوانی در این آیین وجود دارد، اما باید دانست که در بستر دربار شاهانشاهی ایران باستان و آتشکده‌های موبدان، به آیینی ویرانگر نیز بدل شد. شاید برای کسانی که متعصبانه و کورکورانه چشم خِرَد خود را بسته‌اند، قابل پذیرش نباشد، لیکن حقیقت بر اهل خرد و اندیشه، روشن است. در ادامه اسناد و شواهدی از متن اوستا بر روحیه‌ی ویران‌گری‌ اوستا ارائه می‌کنیم.

در اوستا، وندیداد، فرگرد ۷، بند ۲۳-۲۴ آمده است: «ای آفریننده‌ی جهان جسمانی و ای مقدس، بگو بدانم، کسانی که سگ مرده یا انسان مرده می‌خورند، می‌توانند تطهیر شوند یا نه؟ اهورامزدا پاسخ داد و گفت، این اشخاص وسیله‌ی تطهیر ندارند و باید خانه‌ی آنان ویران و قلب آنان از جای کنده و دیده‌ی آنان از حدقه بیرون انداخته شود. دروج ناسو تا ناخن به آنان حمله می‌کند و برای همیشه ناپاکشان می‌سازد».[1]

در اوستا، مهر یشت، بند ۳۷-۳۸ در ستایش ایزد مهر آمده است: «اوست که می‌تواند دشمن را پریشان و هراسان کند. اوست که سرهای مهردُروجان را [از تن‌هایشان] فرو افگند. سرهای مـِـهردُروجان [از تن‌هاشان] جدا شود و خانه‌های هراس‌‌انگیز، ویران شود و از مردم تهی ماند…».[2]

و نیز در فروردین‌یشتِ اوستا، بند ۳۸-۳۷، پس از ستایش فرَوَشی‌های پاک مؤمنین زرتشتی، می‌گوید: «شمایید که از این پیش، تاخت و تاز و ستیزه‌ی دانوهای تورانی را در هم شکستید. به یاری شما بود که پیش از این، کـَـرشنَزها –همچنین خشتاوی‌ها و سوشیانت‌های دلیر نامور پیروز- بسیار نیرومند شدند و خانه‌های هراس‌انگیز بیش از ده‌هزار از فرمانروایان دانوها ویران شد».[3] روشن است که ویران کردن خانه‌های بیش از ده هزار نفر از دشمنان زرتشتیان، مورد افتخار اوستاست. سرایندگان اوستا از آوارگی ده‌ها هزار نفر از مردم دانوها لذت برده و این شادی خود را به قالب سروده به آیندگان نمایاندند. تصویری از متن فروردین یَشت اوستا:

همچنین در اوستا، مهریَشت، بند ۱۸ آمده است که اگر حاکمان و والیان، مهردروج (پیمان‌شکن) باشند، ایزد مهر خشمگین، خانه و روستا و شهرها را تباه می‌کند.[4]در ترجمه‌ی جیمز دارمستتر (James Darmesteter) چنین آمده است:

‘If the master of a house lies unto him, or the lord of a borough, or the lord of a town, or the lord of a province, then comes Mithra, angry and offended, and he breaks asunder the house, the borough, the town, the province; and the masters of the houses, the lords of the boroughs, the lords of the towns, the lords of the provinces, and the foremost men.‎[5]

بر همین اساس، انوشیروان دادگر (؟!) در حمله به سرزمین‌های همسایه خانه‌های بسیاری را ویران و آبادی‌های فراوانی را با خاک یکسان ساخت.[6] نکته‌ی شگفت‌انگیز آنجاست که گذشته از تخریب خانه‌ها، آبادی‌ها و مناطق مسکونی بشری، تخریب و ویران نمودن لانه‌ی موجودی چون مورچه هم در نگاه اوستای زرتشت، کردار نیک شمرده شده است.[7]

       

منبع: پایگاه تخصصی فرق و ادیان

      

---

[1]وندیداد، پژوهش جیمز دارمستتر، ترجمه موسی جوان، تهران، انتشارات دنیای کتاب، ۱۳۸۴، ص۱۴۶-۱۴۷

[2]اوستا، گزارش دکتر ج.دوستخواه، تهران، انتشارات مروارید، ۱۳۹۱، ج۱، ص۳۶۲

[3]اوستا، گزارش دکتر ج.دوستخواه، تهران، انتشارات مروارید، ۱۳۹۱، ج۱، ص۴۱۳

[4]اوستا، همان، ج۱، ص۳۵۷، مهریَشت: بند ۱۸

[5]بنگرید به :

James Darmesteter,The Zend Avesta, From The Sacred Books of The East, Translated By Various Oriental Scholars, Oxford, At the Clarendon Press, 1883, VOL.‎ XXIII, pp.124

[6]بنگرید به مقاله «فاجعه‌ی بروئیا»، «فاجعه‌ی سورا»، «تازش انوشیروان به روم از نگاه شاهنامه»، «نگاهی به رفتارهای انوشیروان در تازش به لازیکا»، «پیمان‌شکنی‌های متعدّد انوشیروان در تازش به روم» و…

[7]بنگرید به مقاله «تخریب لانه‌ی مورچه‌ها، نمونه‌ای از کردار نیک»