بسم الله الرحمن الرحیم

سواد زندگی

   

نویسنده: زهرا مرادی

   

دوره‌ی «سواد زندگی» با هدف ایجاد مهارت‌های ضروری در فرزندانمان برای داشتن یک زندگی سالم، شاد و موفق، توسط کارشناسان و مربیان خانه‌ی کودک و نوجوانِ بنیاد علمی فرهنگی محمد (ص) برای گروه سنّی 9 تا 12 سال تدوین گردیده است.

   

جلسه نهم: بومرنگ مهربانی!

   

موضوع: مهربانی با بقیه

   

چکیده‌ی درس: در این جلسه، بچه‌ها یاد می‌گیرند، اگر با دیگران مهربان باشند، فضای عمومی جامعه به سمت بهتری می‌رود و خودشان هم از آن مهربانی بهره مند می‌شوند. این مهربانی می‌تواند انجام ندادن یا انجام دادنِ یک سری کارهای ساده باشد. بچه ها موظف می‌شوند در طول هفته، گزارش مهربانی خود را تکمیل کنند و جلسه‌ی آینده درباره‌ی حسی که داشتند توضیح دهند.

   

محتوا:

بچه ها می‌دانید بومرنگ چیست؟

{عموما دانش آموزان با بومرنگ آشنا هستند. اما مربی می‌تواند تصویر یک بومرنگ را روی تخته بکشد و درباره‌ی نحوه‌ی پرواز آن توضیح دهد.}

ویژگی بومرنگ این است که وقتی پرتابش می‌کنی، دوباره به سمت خودت برمی گردد. بچه‌ها؛ در زندگیِ ما هم یک چیزهایی هستند که وقتی آنها را در جامعه رها می‌کنیم، مثل بومرنگ دوباره به سمت خودمان برمی گردد. مثل چی؟

مثلا اگر به طبیعت آسیب برسانیم یا آلوده‌اش کنیم، این آسیب و آلودگی به سمت زندگی خودمان بر می‌گردد. این مثال منفی‌اش بود. یک سری کارها و رفتارهای خوب هم هستند که آنها هم مثل بومرنگ به سمت خودمان بر می‌گردند. یکی از مهمترینِ آنها، مهربانی است. وقتی شما به دیگران محبت می‌کنید، افرادی سر راه زندگی‌تان قرار می‌گیرند که آنها هم با شما با مهربانی برخورد می‌کنند .یک فیلم با هم ببینیم و بعد بیشتر در این باره صحبت کنیم:

   

(فیلم کیک تولد)

خب کسی دوست دارد درباره‌ی فیلمی که دیدیم، صحبت کند؟ {از اینکه بچه ها فیلم را مجدد تعریف کنند، ممانعت کنید. آنها باید حس و برداشت خود را از فیلم بیان کنند. پس از اینکه بچه ها درباره ی فیلم نظرشان را گفتند، مربی از آنها می پرسد:}

وقتی به کسی کمک می‌کنید چه حسی دارید؟ ... دلتان می‌خواهد شما هم به بقیه کمک کنید؟ ... به نظرتان آن دختر بچه باز هم این کار را تکرار می کند؟

بیایید یک فیلم دیگر هم با هم ببینیم:

   

(فیلم مرد غذا فروش)

به نظرتان اگر آن روز آن مرد مهربان، به پسر کمک نمی‌کرد، چه اتفاقی می‌افتاد؟ ... مثلا ممکن بود مادر بیمار آن پسر بمیرد و پسرک آواره‌ی کوچه و خیابان شود و به دزدی و کارهای خلاف روی بیاورد. آن وقت به جای اینکه یک دکتر خوب به جامعه اضافه شود، یک دزد و خلافکار به جامعه اضافه می‌شد. به نظرتان برای جامعه کدام بهتر است؟ اینکه آدم‌های تحصیل کرده‌ی مهربان بیشتر باشد یا اینکه تعداد دزدها و خلافکارها بیشتر باشد؟ ...

بچه‌ها؛ برعکس خیلی چیزها، اگر مهربانی را با دیگران تقسیم کنیم، نه تنها کمتر نمی‌شود بلکه بیشتر هم می‌شود. مهربانی و بخشندگیِ ما باعث می‌شود بقیه هم حال خوبی داشته باشند و با اطرافیان‌شان مهربان باشند. آن وقت بعد از مدتی می‌بینیم همه‌ی مردم با هم مهربان هستند و اگر کاری از دست‌شان بر می‌آید با خوشحالی برای هم انجام می‌دهند. نتیجه‌ی این اتفاق روی زندگی خود ما هم تاثیر می‌گذارد و انگار مهربانی مثل یک بومرنگ دوباره در دستان خودمان جا می‌گیرد. به نظرتان بومرنگ مهربانی یکجور سواد زندگی نیست؟ سوادی که می‌تواند کمک‌مان کند تا بهتر زندگی کنیم و جامعه ی بهتری داشته باشیم؟

یک فیلم دیگر را هم با هم ببینیم و بعد به این سوال جواب بدهیم که «اگر همه‌ی مردم با هم مهربان باشند، دنیا چه شکلی می‌شود؟»

   

(فیلم دنیا را با مهربانی رنگ کنیم)

{مربی از دانش آموزانی که تاکنون در بحث شرکت نکرده‌اند یا کمتر صحبت کرده‌اند بخواهد تا نظرشان را درباره‌ی فیلم بگویند و در نهایت به این سوال پاسخ دهند که اگر همه با هم مهربان باشند، زندگی چه شکلی می‌شود؟}

بچه‌ها؛ یادتان باشد خوب بودن فقط به معنای انجام ندادنِ کارهای بد نیست. بلکه به معنی انجام دادن بعضی از کارها هم هست. مثلا اینکه شما بالا سر همسایه‌ی پیرتان سر و صدا نکنید، کار خوبی است؛ اما این هم که به او با اجازه‌ی پدر و مادرتان کمک کنید تا خریدهایش را به خانه ببرد هم خوب است. اینکه همکلاسی خجالتی‌ات را مسخره نکنی، کار خوبی است اما این هم که از او بخواهی تا به بازی‌تان ملحق شود هم کار خوبی است. از انجام ندادن کارهای بد و رعایت قانون فراتر برو. کمک کن؛ ببخش؛ از دیگران مواظبت کن؛ کارهای خوب انجام بده و با همه مهربان باش. نسبت به دیگران بی تفاوت نباشیم!

یک فیلم دیگر با هم ببینیم:

   

(فیلم دست)

خب، پروژه‌ی این هفته‌ی ما این است که سعی کنیم در طول هفته با بقیه مهربان باشیم و هر روز یک مهربانی ثبت کنیم. این مهربانی می‌تواند باد کردن بادکنک برای خواهر یا برادر کوچکترمان باشد؛ یا برداشتن پاک کن دوست‌مان که روی زمین افتاده و بازگرداندنش به او؛ یا گفتن دوستت دارم به مامان و بابا. پس یک برگه بردارید و بالای آن بنویسید: مهربانی های روزانه‌ی من: شنبه ... یکشنبه ... دوشنبه ... سعی کنید هیچ روزی در هفته خالی نماند. اگر هیچ شرایطی هم برای مهربانی با بقیه پیدا نکردید، راحت‌ترین کار این است که از یک رفتار یا تلاش خوب اطرافیان‌تان تعریف کنید. مثلا به دوست‌تان بگویید چقدر قشنگ نقاشی کشیده؛ خیلی از نقاشی‌اش خوش‌تان آمده. یا به خواهر یا برادرتان بگویید چقدر از اینکه او هست، خوشحالید و به وجود آنها افتخار می‌کنید. خیلی وقتها همین کلمات ظاهرا ساده، می‌توانند تاثیرات خیلی بزرگی ایجاد کنند. {این ادبیات و فرهنگ مهربانی باید رفته رفته در کلاس جا بیفتد. طبیعتا رفتار مربی نقش اساسی در این فرهنگ سازی خواهد داشت.}

جلسه‌ی بعد، گزارش مهربانی‌هایتان را بیاورید تا درباره‌اش با هم صحبت کنیم.