بسم الله الرحمن الرحیم

دست دسی

   

با اهتمام: زهرا و سارا انتظارخیر؛ زهرا مرادی

   

دوره‌‌ی «دست دسی» با هدف ارتقای مهارت های دست ورزی در کنار رشد مهارتهای تربیتی در کودکان 5 و 6 ساله توسط کارشناسان و مربیان خانه‌ی کودک و نوجوانانِ بنیاد علمی فرهنگی محمد (ص) تدوین گردیده است.

     

جلسه هفدهم: دست، دست؛ امانتداری مهم است! (قسمت 2)

موضوع: جبران بی دقتی در امانتداری

نکات تربیتی و مهارتهای مورد توجه:

-    افزایش مهارت دست ورزی (کاربرگ رنگ آمیزی، تا زدن، قیچی کاری، متصل کردن)

-    تقویت مهارت های حرکتی ظریف دست

-    هماهنگی چشم و دست

-    افزایش تمرکز

-    تقویت مهارت دیداری

-    تقویت مهارت خوب گوش دادن

-    گسترش گنجینه لغات (فرفره، آسیاب)

-    توجه به نیروی باد

-    تذکر به اهمیت امانتداری و راه جبران بی دقتی در امانت

-    ابراز عقیده و بیان آن در جمع

-    افزایش مهارت حل مسئله

   

فعالیت هنری: فرفره کاغذی

   

لوازم مورد نیاز: کاغذ رنگی، نی ساده‌ی محکم، پونز، مداد، قیچی، پاک کن کوچک

   

مربی، ابتدای کلاس، کاربرگ روبرو را در اختیار بچه ها قرار می‌دهد و از آنها می‌خواهد تا آن را با هر چیزی که دوست دارند (ماژیک، مداد شمعی، مداد رنگی) رنگ آمیزی کنند.

   

در حین رنگ آمیزی، مربی از بچه ها می‌پرسد: می‌دانید اسم این وسیله که دست پسر کوچولوست، چیست؟            

آیا می‌دانید فرفره چطور کار می‌کند؟

آفرین با باد. وقتی به فرفره، فوت کنیم یا آن را جلوی باد قرار دهیم، می‌چرخد. قدیم ترها از همین نیروی باد برای چرخاندن آسیاب استفاده می‌کردند. یعنی یک چیزی شبیه فرفره درست می‌کردند که وقتی باد می‌آمد، می‌چرخید. با چرخیدن آن، یک سنگ بزرگ به حرکت در می‌آمد و گندم هایی که زیرش بود را خرد می‌کرد. اینطوری از گندم آرد درست می‌شد و بعد با آن آرد نان می‌پختند.

خب حالا چه کسی دوست دارد یک فرفره‌ی خوشگل داشته باشد؟ ...

برای درست کردن فرفره به یک مربع حدودا 20 در 20 سانتی متر نیاز داریم. کاغذهای رنگی را که به این اندازه برش زده ایم، در اختیار نوآموزان قرار می‌دهیم و به آنها یاد می‌دهیم کاغذهایشان را از روی دو قطر مربع، تا بزنند. سپس از آنها می‌خواهیم تای کاغذ را باز کنند و از روی خط تای ایجاد شده، کاغذشان را کمی بیشتر از نصف برش دهند. برای اینکه بچه ها کمتر یا بیشتر از میزان مورد نیاز، کاغذ را نبرند، مربی با مداد روی قطرهای مربع، نشانه ای بگذارد تا متوجه شوند چقدر از کاغذ باید برش بخورد. (حدود دو سوم از خط تا برش بخورد، خوب است).

به بچه ها کمک کنید پره های فرفره را روی هم قرار دهند و با پونز هر چهار پره را به هم وصل کنند. باید مراقب تک تک شان باشید تا پونز دست شان را زخمی نکند. در مرحله‌ی آخر، انتهای پونز را داخل نی فرو کنید و برای اینکه سر تیز پونز، آزاد نباشد، یک پاک کن کوچک به پشت کار و قسمت تیزی پونز فرو کنید. فرفره آماده است.

پس از اینکه بچه ها فرفره هایشان را ساختند و با آن بازی کردند، مربی از بچه ها بپرسد: راستی بچه ها؛ حال تابلوی دوست تان که دست شما امانت بود، چطور است؟ خوب از آن مراقبت کردید؟

سپس از آنها بخواهد امانت دوست شان را به او برگردانند. چنانچه کسی فراموش کرده بود تابلوی دوستش را با خود بیاورد، در صورت امکان با والدینش تماس بگیرید و خواهش کنید موقعی که برای برگرداندن کودک شان از کلاس، به آنجا می‌آیند امانت دوست کوچولوی مان را هم بیاورند. بچه ها باید از رفتار مربی و تلاش او برای بازگرداندن امانت به صاحبش آگاه شوند. البته حواس پرتی در این سن، طبیعی است و نباید بابت فراموش کاری اش مورد مواخذه یا دعوا قرار بگیرد. فقط به صورت جمعی تذکر بدهید: بچه ها؛ این که به موقع امانتی که دست تان است را برگردانید هم مثل مراقبت کردن از امانت مهم است. از این به بعد یادتان باشد امانت را به موقع به صاحبش برگردانید. مثلا اگر اسباب بازی دوست تان دست شما امانت است، هم مراقب باشید خراب نشود و هم حواس تان باشد آن را همان زمانی که به او قول داده اید، برگردانید.

خب حالا اگر خدای نکرده یک اتفاقی برای امانت دوست مان افتاد، باید چه کار کنیم؟ مثل ماجرایی که برای امین پیش آمد و بشقاب همسایه شکست. یا مثلا اتفاقی برای تابلوی دوست تان که امانت برده بودید، می‌افتاد و مثلا یکی از ماهی هایش کنده می‌شد. {چنانچه چنین اتفاقی واقعا افتاده باشد و تابلویی از آنچه بچه ها امانت برده اند، دچار مشکل شده باشد، مربی همان را به عنوان مثال مطرح کند و بگوید: یا مثل تابلویی که دست مریم امانت بود. با اینکه مریم سعی کرده بود از آن مراقبت کند، ولی یکی از ماهی ها از روی تابلو کنده شد.}

خب به نظرتان در چنین شرایطی باید چه کار کنیم؟{مربی به بچه ها اجازه بدهد تا راهکارهای خود را مطرح کنند و بعد به این صورت جمع بندی کند:}

اول از همه که باید معذرت خواهی کنیم. چطوری؟ مثلا بگوییم: «ببخشید که این اتفاق افتاد و تابلویت خراب شد. من خیلی ناراحت شدم. دوست نداشتم اینجوری بشود و خیلی هم مراقب بودم ولی وقتی داشتم تابلو را توی کیفم می‌گذاشتم که برایت بیاورم، یکی از ماهی هایش کنده شد.» یعنی برای دوستمان توضیح می‌دهیم که چه اتفاقی افتاده تا او متوجه شود ما دلمان نمی‌خواسته او ناراحت بشود.

خب همین؟ عذرخواهیِ خالی، کافی است؟ نه.

باید ببینیم می‌شود آن وسیله را درست کرد؟ اگر درست شدنی باشد، درستش کنیم. نه اینکه همانجوری آن وسیله را خراب برگردانیم.

اگر درست شدنی نباشد، مثل ظرفی که شکسته یا کتابی که پاره شده، چه کار کنیم؟

یادتان است وقتی بشقاب همسایه شکست، مادر امین چه کار کرد؟ با امین رفتند تا یک بشقاب شبیه همان که شکسته شده بود، بخرند.

بچه ها؛ وقتی امانتی که دستمان است، خراب شود یا اتفاقی برایش بیفتد، باید ببینیم می‌توانیم مثل همان را تهیه کنیم یا نه. اگر می‌شد، باید همین کار را بکنیم. مثلا کتاب دوستمان پاره شده؛ یا ماژیکش که دستمان بوده، گم شده. اینجور وقت ها باید با بابا و مامان صحبت کنیم ببینیم آیا می‌شود شبیه همان وسیله را تهیه کنند؟ شاید مجبور باشیم با اجازه‌ی مامان و بابا پول های عیدی یا قلک مان را برای این کار بگذاریم. یا مثلا اگر قرار بوده بابا و مامان برایمان اسباب بازی یا وسیله ای بخرند، بگوییم به جای آن وسیله، چیزی که مال دوستمان بوده و خراب شده را بخرند. بالاخره آن وسیله دست ما امانت بوده و باید مواظبش می‌بودیم که اینجور نشود. حالا که به هر دلیلی آن وسیله خراب شده، باید همه‌ی تلاش مان را بکنیم تا اتفاقی که افتاده را درست کنیم.

اما خب یک وقتی هم امانتی که دستمان بوده، مثل همین تابلویی که درست کردید، چیزی نیست که بشود شبیهش را خرید. درست شدنی هم نیست. مثلا یک جوری خراب شده که نمی‌شود درستش کرد. آن وقت چه کار کنیم؟

{مربی به بچه ها فرصت می‌دهد تا برای این شرایط، راهکارهای خود را ارائه دهند. به عنوان یک راهکار، می‌توان به این مورد اشاره کرد که:}

شاید بد نباشد یک کادوی دیگری به جای آن امانتی که خراب شده، به دوستمان بدهیم تا خوشحالش کنیم و با این کار اتفاقی که افتاده را از دلش در بیاوریم. می‌توانیم به عنوان هدیه، یک کاردستی قشنگ درست کنیم و آن را به دوستمان بدهیم. مثل چی؟ مثل یک فرفره‌ی خوشگل که امروز یاد گرفتید چطور می‌توانید درست کنید.