با اهتمام: زهرا فرخی؛ زهرا مرادی
استاد راهنما: مسعود بسیطی
دختر خوبم؛ پسر عزیزم؛ به من بگو ببینم برای تشکر از کسی که دوستش داری یا لطفی در حقت کرده، چه کار میکنی؟ آیا کاری را انجام میدهی که خودت خوشت میآید یا تلاش میکنی کاری کنی که او خوشحال بشود؟ بگذار یک مثال بزنم.
فرض کن روز مادر است و تو میخواهی از زحمات مادرت تشکر کنی و به او بگویی به یادش بوده ای و دوستش داری. آیا برای مادرت که مثلا عطر گرم میپسندد، عطر خنک میخری چون خودت عطر خنک را بیشتر دوست داری؟!
یا اگر پدرت به کتابهای تاریخی علاقه دارد، آیا برای خوشحال کردنش کتاب علمی – تخیلی به او هدیه میدهی؟ آیا به نظرت این کار عقلانی است؟
آیا بهتر (عقلانی) نیست که برای تشکر از لطفِ کسی، به جای توجه کردن به علاقههای شخصی مان، به خواست، سلیقه و علاقهی او توجه کنیم؟
...
حالا خودت بگو. آیا برای تشکر از آفریدگار مهربانمان که این همه نعمت به ما داده، عاقلانه نیست ببینیم او خود چه روشی را میپسندد و یا پیشنهاد میدهد؟
عزیزم؛ خداوند خودش برایمان گفته که دوست دارد چطور عبادتش را به جا بیاوریم. حالا اگر کسی میخواهد برود و مثلا برای دل خودش شمع روشن کند و وِرد بخواند یا سوت بزند یا هر چیزی که خودش دوست دارد، انجام دهد، دیگر اسمش عبادت خدا نمیشود. میشود مثل همان که بروی برای پدرت که کتاب تاریخی دوست دارد، کتاب علمی – تخیلی بخری!
خدا فرموده اگر مرا دوست داری ببین فرستادهام چه میگوید همان کار را انجام بده. اگر میخواهی عبادت من را به جا بیاوری یا از من تشکر کنی، راهش این است که نمازت را اینطور که میگویم بخوانی: با وضو بخوانی، عربی بخوانی، دو رکعت و سه رکعت و چهار رکعت بخوانی، سر موقعش بخوانی، اگر خانم هستی، با حجاب بخوانی، ... نه اینکه بگویی دلم میخواهد نمازم را فارسی بخوانم؛ دوست ندارم نمازم را صبح که خواب آلوده هستم بخوانم، به جایش ساعت 10 که سر حال ترم میخوانم؛ حالا چه میشود بدون وضو بخوانم و لاک دستهایم را پاک نکنم؟ ...
یادت باشد خدا فرموده: عبادت من آنگونه است که من میخواهم؛ نه آنطور که تو دوست داری![1]
اما آیا خدا به عبادت ما و نماز خواندنمان احتیاجی دارد که انقدر تاکید میکند اینطوری از من تشکر کنید و من را عبادت کنید؟ جواب سوالت را اینجا میتوانی پیدا کنی: آیا خدا به نماز ما احتیاج دارد؟
[1] امام صادق علیه السلام میفرمایند: "فَقَالَ اللَّهُ لَا حَاجَةَ لِی إِلَى عِبَادَتِكَ إِنَّمَا أُرِیدُ أَنْ أُعْبَدَ مِنْ حَیثُ أُرِیدُ لَا مِنْ حَیثُ تُرِید" یعنی: من به عبادت شما نیازی ندارم؛ اما اراده کردهام آنگونه که من دوست میدارم عبادتم کنید؛ نه آنگونه که شما میخواهید: بحارالانوار، ج 11، ص 141.