نویسنده: زهرا مرادی
بعضی از مردم معتقدند انسان‌ها جانشین خدا بر روی زمین هستند.
تو چه فکر می‌کنی؟
بگذار سوالم را اینطور بپرسم: آیا تو واقعا جانشین خدا بر روی زمینی؟!
اصلا می‌دانی جانشین خدا بر روی زمین بودن یعنی چه؟
قرار است به عنوان جانشین خدا چه کار بکنی؟
واقعا به قد و قواره‌ی من و تو می‌آید که جانشین خدا باشیم؟!
جانشین خدا بودن یعنی هر حرفی را که می‌زنی انگار خدا گفته باشد. شبیه وقتی که مثلا مدیر مدرسه به ماموریت می‌رود و یکی از معاون‌ها را که می‌داند از عهده‌ی مدیریت مدرسه بر می‌آید و با کارها آشنایی دارد؛ به عنوان جانشین خود تعیین می‌کند. و چون مدیر، خودش او را به عنوان جانشین انتخاب کرده، هر حرفی که معاون بزند، مثل این است که مدیر گفته باشد.
حالا من و تویی که اصلا نمی‌دانیم خواسته‌ی خدا چیست، چطور جانشین او باشیم؟
فکرش را بکن؛ یکی که حرف‌های زشت می‌زند، کارهای وحشیانه انجام می‌دهد، بقیه را هم تشویق می‌کند عین او باشند، بگوید من جانشین خدا هستم! تو باور می‌کنی خدا چنین موجودی را به عنوان جانشین خودش انتخاب کرده باشد؟
آنهایی که انسان را جانشین خدا می‌دانند، می‌گویند خدا خودش در قرآن اینطوری گفته![1] ولی عزیزان دلم؛ چیزی که خداوند فرموده، درباره‌ی حضرت آدم علیه السلام و پیامبران و امامان بوده که از طرف خدای بزرگ برای هدایت و راهنمایی انسان‌ها انتخاب شده‌اند؛ نه همه‌ی انسان‌ها.[2] مثلا خداوند درباره‌ی حضرت داوود علیه السلام می‌فرماید: «اى داوود، ما تو را در زمين خليفه قرار دادیم؛ پس ميان مردم به حقّ داورى كن.»[3]
[1] به عنوان مثال هنگامی که خداوند قصد داشته حضرت آدم علیه السلام را بیافریند، فرموده: "إِنِّي جاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَة" یعنی: همانا من می‌خواهم خلیفه (جانشین) بر روی زمین قرار دهم: سوره بقره، آیه 30.
[2] امیر مومنان درباره‌ی آیه‌ای که خداوند هنگام خلقت حضرت آدم علیه السلام فرمود: «إِنِّي جاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَة» (سوره بقره، آیه 30) چنین توضیح داده‌اند: "إِنِّي أُرِيدُ أَنْ أَخْلُقَ خَلْقاً بِيَدِي وَ أَجْعَلَ مِنْ ذُرِّيَّتِهِ أَنْبِيَاءَ وَ مُرْسَلِينَ وَ عِبَاداً صَالِحِينَ وَ أَئِمَّةً مُهْتَدِينَ أَجْعَلُهُمْ خُلَفَاءَ عَلَى خَلْقِي فِي أَرْضِي يَنْهَوْنَهُمْ عَنْ مَعْصِيَتِي وَ يُنْذِرُونَهُنَّ مِنْ عَذَابِي وَ يَهْدُونَهُمْ إِلَى طَاعَتِي وَ يَسْلُكُونَ بِهِمْ سَبِيلِي" یعنی: همانا من می‌خواهم مخلوقی را بیافرینم و از نسل او پیامبران و رسولان و بندگان صالح و امامان هدایتگر را قرار دهم و آنها را خلیفه (جانشین) خود بر مخلوقات روی زمینم قرار دهم تا آنها را از معصیت من نهی کنند و به عذاب من هشدار دهند و به سوی طاعت من هدایت گردانند و راه من را به ایشان نشان دهند: بحارالانوار، ج 11، ص 104. ؛
همچنین در آیه‌ی دیگری خداوند می‌فرماید: "أَمَّنْ يُجيبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ وَ يَجْعَلُكُمْ خُلَفاءَ الْأَرْضِ ..." یعنی: کیست آن كس كه درمانده را - چون وى را بخواند - اجابت مىكند، و گرفتارى را برطرف مىگرداند، و شما را جانشينان اين زمين قرار مىدهد؟: سوره نمل آیه 62. اینجا همامام صادق علیه‌السلام فرموده‌اند خداوند در این آیه به خلافت حضرت مهدی علیه السلام اشاره کرده است:نَزَلَتْ فِي الْقَائِمِ ع هُوَ وَ اللَّهِ الْمُضْطَرُّ إِذَا صَلَّى فِي الْمَقَامِ رَكْعَتَيْنِ وَ دَعَا اللَّهَ فَأَجَابَهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ وَ يَجْعَلُهُ خَلِيفَةً فِي الْأَرْض":بحارالانوار، ج 51، ص 48.
[3] "يا داوُدُ إِنَّا جَعَلْناكَ خَليفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ ...": سوره ص، آیه 26.
