نویسنده: زهرا مرادی
با قبول آموزهی «فِدا» ناگزیریم بپذیریم همهی کودکان، با آلودگیِ ناشی از «گناه نخستین» به دنیا میآیند. به همین دلیل است که مسیحیان نوزاد تازه متولد شده را غسل تعمید میدهند تا مشمول نجات گردد و چنانچه کودک پیش از تعمید بمیرد، گناهکار از دنیا میرود[1] چراکه به دلیل گناهِ پدرش (آدم علیه السلام)، او نیز ناپاک و محکوم به فنا بوده است!
در بیانیهی شورای کارتاژ[2] چنین آمده که هر کس معتقد باشد کودکانِ تعمید نیافته، نجات پیدا میکنند، باید او را تکفیر کرد:
«اگر کسی بگوید لازم نیست نوزاد را تعمید دهند ... باید وی را تکفیر کرد و این که کسی بگوید در ملکوت آسمان یا هر جای دیگری مکان متوسطی وجود دارد که کودکانی که بدون تعمید از دنیا میروند در آن جا در شادی زیست میکنند باید او را تکفیر کرد.»
بر طبق این نظریه، اگر کودکی پیش از آنکه فرصتی برای غسل تعمید پیدا کند، از دنیا برود، محکوم به عذاب جهنم است؛ و چنانچه پس از تعمید فوت کند، به بهشت وارد میشود. این در حالی است که در هیچ کدام از دو حالت فوق، با اختیارِ خود بهشتی یا جهنمی نشده است![3]
مخالفان مسیحیِ این نظریه به این نکتهی مهم اشاره کردهاند که: توبه و پذیرش باید همراه فهم و قبول از سوی شخص تعمید گیرنده باشد. در حالی که این فهم و بینش در مورد اطفال وجود ندارد.[4]
علاوه بر این، در هیچ جایی از کتاب مقدس دربارهی تعمید اطفال سخنی به میان نیامده، اما به تعمید بالغان و حتی خود عیسی مسیح تاکید شده است.[5]
به هر حال هنوز ابهامات متعددی در حوزهی تعمید و نجات کودکان، بدون پاسخ باقی مانده. به راستی عاقبت کودکانی که بدون تعمید از دنیا رفتهاند، چگونه است؟ آیا همانگونه که برخی مانند آگوستین ادعا میکنند، این کودکان به جهنم میروند؟ آیا پذیرش جهنمی بودنِ کودکی که نه به میل شخصی، بلکه به تقدیر الهی از این دنیا رفته و فرصت گرفتن تعمید را نداشته، عقلانی و عادلانه است؟
[1] -O’COLLINS, SJ, GERALD: Jesus Our Redeemer: A Christian Approach to Salvation, p.69 , 73.
[2]- شورایی متشکل از آبای کلیسا در 416 میلادی در شهر کارتاژ (شهری باستانی در شمال آفریقا، محدودهی کشور تونس فعلی)
[3]- به دلیل غیر منصفانه بودن این تفکر، برخی از متکلمان مسیحی نظریهی «لیمبو» را مطرح نمودند. آنان معتقد بودند اطفال تعمید نیافته بعد از مرگ به علت نداشتن گناه شخصی به مکانی با نام برزخ یا لیمبو که مرز بین بهشت و جهنم است منتقل میشوند. البته این اطفال از شادی آسمان محروم هستند، ولی از عذاب جهنم هم ایمن میمانند. اما دیری نپایید که این پاسخ توسط آگوستین، با تکیه بر آثار گناه اصلی در نسل بشر و فطرت آلوده و هبوط کردهاش به چالش کشیده شد، و بعدها متکلمان مسیحی به دنبال آگوستین به انکار هر مکانی به عنوان حد وسط و مرز بهشت و جهنم که جایگاه اطفال تعمید نیافته باشد بر آمدند.
[4] Series Editor: David Levinson, encyclopedia of religious rites, rituals, and festivals, p.319